آنکارا راه صعب العبوری را در پیش دارد - مهسان بلاگ

ابوالفضل خدائی: ماجرا از یک گفت و گوی تلفنی شروع شد؛ تماس تلفنی رئیس جمهور ترکیه با همتای آمریکایی که طبق محتوای افشا شده از سوی میدل ایست آی، اردوغان در جریان این گفت وگو به ترامپ گفته: یا با ترکیه در عملیاتش همکاری کنید یا راه را باز کنید. پس از این گفت و گو رئیس جمهور آمریکا اعلام نمود که نیروهایش را از شمال شرقی سوریه خارج می نماید و در عین حال به اردوغان هشدار داده که اگر پا را فراتر بگذارد اقتصاد ترکیه را نابود خواهد نمود. اما توئیتی که مورد توجه سیاستمداران آمریکایی و منطقه ای نهاده شد این بود که رئیس جمهور آمریکا نوشت:حالا ترکیه، اروپا، سوریه، ایران، عراق، روسیه و نمودها باید شرایط جدید را معین نمایند و آنچه می خواهند با اسراء عمل نمایند. همه آنها از داعش متنفرند و ما 7 هزار مایل دورتر هستیم و اگر نزدیک ما بیایند، آنها را دوباره خرد خواهیم کرد. این اقدام ترامپ با واکنش های مختلفی روبرو شد و حتی صدای جمهوری خواستار را در آورد. پس از جنجالی که ترامپ به راه انداخت، ترکیه روز چهارشنبه به شمال شرق سوریه حمله کرد. برای آنالیز این تحولات با سیامک کاکایی کارشناس ترکیه گفت و گو کردیم که در ادامه مشروح آن را می خوانید:

تحلیل های متفاوتی در رابطه با خروج نیروهای آمریکا از شمال سوریه و همزمانی عملیات ترکیه در آن منطقه ارائه می گردد، بعضی آن را چراغ سبز ترامپ به اردوغان می دانند و معتقدند رئیس جمهور آمریکا با این اقدام به متحدین خود یعنی نمودها از پشت خنجر زده است. ارزیابی شما در این باره چیست؟

ترکیه در پرده ای دیگر از مداخلات منطقه ای خود عملیات نظامی در شمال سوریه را شروع نموده است. وضعیتی که در روزها و هفته های گذشته در چارچوب تهدیدهای مقام های ترکیه قابل پیش بینی بود. اگر چه این عملیات سرشروع یک وضعیت جدید در ارتباط با روابط ترکیه با مناطق اطراف و سوریه است اما از زمان شروع عملیات جدید نظامی ترکیه واکنش های تندی را در عرصه جهانی علیه این کشور به همراه داشته که سیاست های آنکارا را مورد انتقاد قرار داده است. این عملیات از سوی ترکیه با عنوان مقابله با گروه های تروریستی با عنوانچشمه صلح اعلام شده است که تنش ها را در منطقه افزایش خواهد داد.

از طرف دیگر چند ماهی است که موضوع خروج نیروهای آمریکایی از سوریه مطرح است. دونالد ترامپ سال قبل گفت که آمریکا تصمیم دارد تا نیروهایش را از سوریه خارج کند. در روزهای اخیر نیز شاهد بودیم که وی تداوم حضور نیروهای آمریکایی در سوریه را مضحک خواند و گفت که سوریه درگیر جنگ های قبیله ای است و آمریکا احتیاجی ندارد وارد چنین موضوعاتی گردد. سوال اصلی اینجاست که هدف آمریکا از استقرار نیرو در شمال سوریه چه بوده است و چرا هم اکنون صحبت از خروج شده است. به یاد داریم که در سالهای گذشته سوریه وضعیت بی ثباتی داشت و محلی برای تقابل گروه های مختلف بود که از حمایت های بیرونی نیز برخوردار بودند. اما با گذشت زمان و با تقویت حاکمیت ملی، تثبیت اوضاع، بازپس گیری مناطق مختلف کشور از دست گروه های شورشی و تروریستی موضوع ماندن نیروهای خارجی و ائتلاف بین المللی مبارزه علیه داعش در سوریه و غیره مورد پرسش نهاده شد که در این راستا حضور آمریکایی ها نیز یکی از موارد مورد بحث بود. علی رغم اعلام خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، این کشور حضور نیروهایش در نواحی شمالی و کردنشین را تداوم بخشید. این موضوع یکی از موارد چالش برانگیز و مورد اختلاف سیاست های آمریکا و ترکیه بود. پیش از این نیز بحث هایی مطرح بود بود که آمریکا در راستای تامین منافعش از گروه های مختلف در سوریه گام بر می دارد که به نوعی به چالش کشیدن حمایت آمریکا از گروههای کرد سوری بود که در این راستا به نوع نگاه آمریکا استناد می شد. حتی سخنگوی حزب دموکراتیک نمودها در سوریه عنوان نمود که آمریکایی ها به تعهداتشان عمل نکردند و از پشت به ما خنجر زدند. این عبارت در رسانه بسیار مورد توجه نهاده شد و بخش عمده آن را در راستای نگاه منفعت محور یا ابزاری سیاست آمریکا در حمایت از نمودها ارزیابی شد.

شاید شروع عملیات با حملات هوایی و پراکنده ترکیه سنجشی برای نوع واکنش کشورها و جامعه جهانی به این عملیات باشد که ترکیه به این موضوع از دریچه مسائل امنیتی نگاه می نماید؛ چنانچه در ماه های اخیر یک کشمکش طولانی بین آنکارا و واشنگتن بر سر ایجاد یک منطقه امن یا حائل برقرار بود که در این راستا ترکیه نتوانست به خواسته اش برسد. بنابراین شاید از منظر مقام های ترکیه این عملیات بتواند نقطه شروعی برای ایجاد یک منطقه امن بدست مقام های این کشور باشد. اما این روند راه صعب العبوری را پیش روی آنکارا گذاشته که عبور از آن به این آسانی ها نخواهد بود.

صرفنظر از فضای رسانه ای شاید مهمترین سوال در حال حاضر این باشد که آیا آمریکا نیروهایش را از شمال سوریه خارج خواهد نمود و یا اینکه بر اساس سهم خواهی به حضور خود ادامه خواهد داد؟ نوع رابطه آمریکا و ترکیه به چه شکل خواهد بود؟

همزمان با اعلام خروج نیروهای آمریکایی از سوریه نوع سیاست ترکیه در قبال سوریه نیز تهاجمی تر شد. در همین حال مقام های آنکارا نیز همیشه از ضرورت عملیات نظامی در شمال سوریه می گویند، در کنار این موارد جابجایی نیروها، تحرکات نظامی ترکیه از جمله دریافت آرایش جنگی در مرز سوریه شدت گرفته که امکان انجام عملیات نظامی را نیز افزایش می دهد.

علیرغم اینکه گفته می گردد خروج نیروهای آمریکایی چراغ سبزی برای انجام عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه بود باید در نظر داشت که آنکارا در این موضوع ملاحظاتی را نیز دارد. اگر اتفاقات گذشته را مرور کنیم می بینیم که ترکیه قبل تر در عفرین و ادلب عملیات هایی داشته که ناتمام مانده و نتیجه ای از آن نگرفته است. همزمان با مخالفت آمریکا و کشورهای اروپایی در رابطه با عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه روبرو هستیم. از طرفی مقام های آنکارا نیز در این رابطه اهدافی را تعریف نموده اند که مهمترین آن جلوگیری از خطرات امنیتی بوده است که قدرت دریافت نمودها نیز تهدیدها علیه ترکیه را نیز افزایش خواهد داد. حضور نیروهای پ.ک.ک نیز برای آنکارا تهدیدی بزرگ محسوب می گردد که این امر نیز آنها را به مقابله مجبور می نماید. بحث دیگر درباره تصمیم دولت ترکیه برای بازگشت آوارگان از این کشور به سوریه است که ضرورت ایجاد مناطق امن برای ترکیه را دو چندان می نماید. در مورد مناطق امن بحثی که مطرح می گردد ایجاد منطقه حائل در منتهی الیه مرز ترکیه به داخل خاک سوریه است. آنکارا هدف از ایجاد چنین مناطقی را استقرار آوارگان و پناهندگان سوری عنوان می نماید که این مساله و عملیات در شمال نیز مورد انتقاد جدی دولت سوریه نهاده شده است. دولت سوریه با تاکید بر شکست آمریکا در این کشور به ترکیه توصیه نموده است که خود را در لبه پرتگاه قرار ندهد.

علی رغم ادعای ترکیه در مورد مباحث سیاسی- امنیتی در سوریه بعضی از ناظران و کارشناسان هدف این کشور را پیگیری سیاست تهاجمی در راستای افزایش توان و تأثیرگذاری آنکارا در منطقه پیرامونی ارزیابی می نمایند. بحث حضور ترکیه در شمال سوریه از سالهای گذشته همچنان مطرح بوده و منجر به حضور نظامی این کشور در این منطقه شده است. همچنین مقابله با هر گونه تحرک نمودها در شرق فرات از دیگر اهداف ترکیه است که در قالب سیاست های تهاجمی این کشور قرار می گیرد که هدف نهایی آن همانگونه که اشاره شد تأثیرگذاری در معادلات منطقه ای از منظر امنیت و سیاست بوده است که در این صورت ممکن است نتایج آن حتی بر مسائل و بحران های ترکیه در سیاست داخلی اثرگذار باشد و باعث کاهش فشارها گردد.

این تحلیل شما می تواند مصداق تفسیر دیگر تحلیل گران باشد که معتقدند اردوغان برای رهایی از فشارهای داخلی احتیاج به یک بحران خارجی دارد تا طی آن بتواند سرپوشی بر ناکامی های خود در داخل بگذارد. مانند نتایج انتخابات شهرداری ها که بعضی معتقدند باعث به خطر افتادن صندلی رئیس جمهور ترکیه شده است.

تقویت صندلی در سیاست داخلی یکی از اهداف سیاست های نظامی و برون مرزی ترکیه در سالهای گذشته بوده است. به همین دلیل برگزاری انتخابات ملی، پارلمانی و حتی ریاست جمهوری در ترکیه همیشه دوره ای از ایجاد تنش های امنیتی در منطقه بوده است؛ بدین معنا که ترکیه در این برهه ها تنش هایی را هم در داخل و هم در مرزهای سوریه با نمودها داشته است. برای مثال می توان به حوادث عفرین و امنیتی کردن فضای کشور در داخل اشاره نمود. پس برای جمع بندی می توان گفت که تاثیرگذاری بر محیط درونی ترکیه و بهره گیری سیاسی و اجتماعی از تحولات که انتخابات یکی از آن موارد بوده، از جمله سیاست هایی است که دولت و شخص اردوغان همیشه از آن استفاده نموده است.

آیا این اقدام بر معادلات دیگری مانند نشست های چندجانبه برای حل بحران سوریه نیز تاثیر خواهد گذاشت؟

بله همینطور است و ممکن است طرف های دیگر را که در قالب نشست های سه جانبه ایران، روسیه، ترکیه و حتی نوع گفت و گویی که میان آنکارا و واشنگتن وجود دارد اثر بگذارد. حتی عملی شدن خواسته های آنکارا نیز تضمینی برای تثبیت امنیت در داخل این کشور نخواهد بود. اگر چه تعداد زیادی از پناهندگان در داخل ترکیه هستند اما باید در نظر داشت ایجاد مناطق امن حاکمیت ملی سوریه را نقض خواهد نمود. در همین حال مرحله ایجاد تا برداشتن منطقه حائل و همچنین عبور از آن روندی زمان بر خواهد بود و نقطه بحران و چالش در شمال سوریه باقی خواهد ماند.

افزایش عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه چه تبعاتی را اول از همه متوجه ترکیه و سپس منطقه خواهد نمود؟

به طور طبیعی پیامدهایی خواهد داشت و دولت سوریه این اقدام را اشغالگری می داند و ممکن است باعث حضور طولانی مدت نیروهای نظامی آنکارا در آن منطقه گردد که این موضوع در تعارض با اظهارات رجب طیب اردوغان رئیس جمهور و مولود چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه مبنی بر احترام به تمامیت ارضی سوریه است. مقابله با یک تهدید در خاک سوریه و بهانه قرار دادن آن برای مقابله با نمودها به عنوان یک موضوع امنیتی و سیاسی، دلیل موجهی برای حضور ترکیه در خاک آن کشور نیست و متعاقبا این مساله باعث افزایش تنش ها خواهد شد.

310311/23

گروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت

سلو بلاگ: سلو بلاگ: محفلی برای هم اندیشی

پریها: پریها: اخبار، سرگرمی، ورزش، فال، پزشکی، سینما، هنر، گردشگری