اخبار افزایش سرمایه شرکتهای بورسی فریبتان ندهد - مهسان بلاگ

روزنامه هفت صبح در ادامه نوشت: این در حالی است که در خیلی از مواقع افزایش سرمایه شرکت می تواند به ضرر سهامداران آن تمام گردد. به خصوص اگر درصد افزایش سرمایه قابل توجه باشد و برای بازگشایی نماد شرکت در بورس لازم باشد تا افزایش سرمایه در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ثبت گردد. در چنین شرایطی ممکن است چند ماه نماد شرکت در بورس متوقف بماند و در این مدت سهامداران امکان فروش سهام خود را نخواهند داشت.

تازه این امکان وجود دارد که در زمان بازگشایی بدون محدودیت دامنه نوسان شاهد ریزش قیمت سهام باشیم. این موضوع برای خیلی از نماد هایی که در تابستان افزایش سرمایه را تصویب کردند و نماد آن ها در مهر و آبان بازگشایی شد رخ داد. چهار مدل افزایش سرمایه داریم و اینکه شرکت از چه محلی می خواهد سرمایه ثبت شده خود را افزایش دهد اهمیت زیادی دارد. اغلب شرکت ها برای افزایش سرمایه روی تجدید ارزیابی دارایی ها حساب باز می نمایند.

شرکت هایی که عملکرد خوبی دارند و در سال های گذشته سود زیادی نموده اند، از محل سود انباشته سرمایه خود را افزایش می دهند. برخی شرکت ها هم برای افزایش سرمایه سهام جدید منتشر می نمایند. در مدل افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، سهام چاپ شده با قیمت 100تومان و در مدل صرف سهام، با قیمت روز بازار فروخته می گردد. هر کدام از این مدل ها مزایا و معایبی دارند، اما می توان گفت در بین آن ها تنها افزایش سرمایه از محل سود انباشته می تواند برای سهامداران سودآور باشد و بهتر است زمانی که خبر افزایش سرمایه با دیگر مدل ها را می شنویم، دست و پایمان را گم نکنیم.

افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها؛ نخریم

یک شرکت علاوه بر سرمایه های نقدی، کلی ملک و دارایی های فیزیکی دارد. برای مثال ساختمان یک کارخانه یا زمینی که به نام یک شرکت است، از جمله دارایی های آن شرکت محسوب می گردد. شرکت ها فهرست دارایی هایشان را به همراه ارزش روز آن ها در صورت های اقتصادی که در اختیار سازمان بورس می گذارند، درج می نمایند.

ارزش این دارایی ها در طول زمان ممکن است بیشتر گردد و این موضوع برای یک شرکت سودآور است. برای مثال افزایش قیمت مسکن می تواند باعث افزایش ارزش اماکن در اختیار یک شرکت گردد. برای همین شرکت ها هر چند سال یکبار، دارایی هایشان را تجدید ارزیابی می نمایند.

بعد از تجدید ارزیابی تعیین می گردد یک شرکت که تا پیش از این برای مثال 100میلیارد تومان دارایی داشته، افزایش ارزش آن ها با توجه به تورم باعث شده دارایی های شرکت به 250میلیارد تومان برسد. در چنین شرایطی با افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها، ارزش اسمی شرکت به روز رسانی می گردد. شرکت هایی که زیان انباشته آن ها زیاد است و به نصف سرمایه ثبت شده رسیده، با استفاده از این روش، سرمایه ثبت شده خود را افزایش می دهند تا از ماده 141 قانون تجارت خارج شوند.

افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها عملا هیچ تاثیری در عملکرد شرکت ندارد. کارخانه همان کارخانه است و زمین همان زمین. با ارزیابی دوباره دارایی ها صرفا صورت های اقتصادی اصلاح می گردد و ارزش اسمی شرکت تغییر می نماید. برای همین این مدل افزایش سرمایه سودی برای سهامداران نخواهد داشت. اتفاقا این موضوع ممکن است به ضرر آن ها تمام گردد. به خصوص زمانی که درصد افزایش سرمایه از حدی بیشتر باشد، نماد شرکت برای مدت طولانی و بیش از یک ماه متوقف خواهد ماند. این توقف یک یا چند ماهه حق خرید و فروش سهام را از سهامداران می گیرد و آن ها اختیاری برای دارایی هایشان نخواهند داشت.

افزایش سرمایه از محل سود انباشته؛ بخریم

شرکت ها هر سال سود عملکرد خود را بین سهامدارانشان تقسیم می نمایند، اما بعضا بخشی از سود سالانه در حساب شرکت باقی می ماند که به آن سود انباشته می گویند. به عبارتی شرکت ها می توانند به جای تقسیم کل سود حاصل از فروش کالا ها یا خدماتشان، بخشی از آن را در حساب شرکت نگه دارند. شرکت ها برای استفاده از سودی که در طی سال ها جمع شده، سراغ افزایش سرمایه از محل سود انباشته می فرایند و آن را به ارزش شرکت اضافه نمایند.

برای مثال فرض کنید یک شرکت با ارزش 100میلیارد تومان توانسته رقمی حدود 20میلیارد تومان سود سالانه داشته باشد. این شرکت می تواند صرفا بخشی از این سود را به صورت نقدی بین سهامداران تقسیم کند و مابقی آن را به دارایی های شرکت اضافه کند. درصد افزایش سرمایه از محل سود انباشته عموما چندان بالا نیست. بعد از خاتمه فرآیند افزایش سرمایه، به تعداد سهام اضافه و از قیمت آن کم می گردد. تعداد سهام اضافه، اصطلاحا سهام جایزه نام دارد.

سهام جایزه با کمی تاخیر به پرتفوی یا سبد دارایی سهامداران اضافه می گردد و تا مدتی قابل معامله نیست. از این نظر افزایش سرمایه از محل سود انباشته می تواند دردسرساز گردد چراکه در این دوره زمانی دارایی سهامداران کاهش پیدا می نماید و بخشی از آن غیرقابل معامله می گردد. با این وجود افزایش سرمایه از محل سود انباشته می تواند در بلندمدت برای سهامداران مفید باشد. زمانی که یک شرکت از محل سود انباشته افزایش سرمایه می دهد، منابع جدید برای توسعه شرکت به کار گرفته می گردد و این موضوع به نفع سهامداران خواهد بود.

افزایش سرمایه از محل سود انباشته علاوه بر جذب منابع اقتصادی می تواند فواید دیگری هم برای شرکت و سهامدارانش داشته باشد. زمانی که شرکت اعلام می نماید در سال های اخیر به قدری سود نموده که می تواند سرمایه ثبت شده خود را افزایش دهد، این موضوع به تنهایی می تواند نشان دهنده عملکرد خوب شرکت باشد. شرکت های زیان ده توانایی چنین کاری ندارند و با این حساب می توان گفت همین که یک شرکت خبر از افزایش سرمایه از محل سود انباشته بدهد، به معنای ارزنده بودن سهام آن است.

افزایش سرمایه از محل آورده نقدی؛ نخریم

شرکت ها می توانند برای جذب منابع اقتصادی، سهام جدید منتشر و بفروشند. این مدل اصطلاحا افزایش سرمایه از محل آورده نقدی نام دارد. شرکت ها در این مدل سهام جدید را باید با قیمت اسمی یعنی 100تومان بفروشند. از آنجا که قیمت سهام در بورس خیلی بیشتر از این حرف ها است، سهامداران قبلی شرکت برای خرید سهام جدید 100تومانی در اولویت هستند. برای همین بعد از تصویب افزایش سرمایه درجلسه مجمع عمومی، اوراق حق تقدم در اختیار سهامداران شرکت قرار می گیرد.

سهامداران می توانند از حق تقدم خود استفاده و سهام جدید را با مبلغ 100تومان بخرند، یا حق تقدم خود را به دیگران بفروشند. در جریان افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، قیمت سهام تعدیل شده و کاهش پیدا می نماید. این موضوع به ضرر سهامداران تمام خواهد شد چراکه دارایی آن ها کمتر می گردد و به جای آن اوراق حق تقدم در اختیار سهامداران قرار می گیرد. سهامداران زمانی به دارایی اولیه خود می رسند که بتوانند اوراق حق تقدم را به قیمت سهام اصلی بفروشند یا با پرداخت 100تومان به شرکت، آن را به سهام اصلی تبدیل نمایند.

تبدیل اوراق حق تقدم به سهام اصلی ماه ها طول می کشد و پیچیدگی این فرآیند باعث شده تنها سهامداران عمده اقدام به چنین کاری نمایند. برای همین تا زمانی که قیمت معاملات اوراق حق تقدم به اندازه قیمت سهام اصلی نرسد، سهامدار متضرر خواهد شد. برای همین است که می گوییم افزایش سرمایه از محل آورده نقدی نمی تواند چندان برای سهامداران سودآور باشد.

با این وجود روش افزایش سرمایه از محل آورده نقدی گزینه خوبی برای سهامداران عظیم، چه اشخاص حقیقی و چه شرکت های حقوقی است چراکه آن ها تعداد سهام قابل توجهی دارند و با طی کردن فرآیند تبدیل اوراق حق تقدم به سهام اصلی می توانند سود زیادی نصیب سرمایه شان نمایند.

افزایش سرمایه از محل صرف سهام؛ نخریم

برخی شرکت ها برای کم کردن فاصله بین ارزش واقعی سهام و ارزش بازار و همچنین بیشتر کردن سرمایه و دارایی ها شرکت، سهام جدید را با قیمت روز بازار عرضه می نمایند. باید توجه داشته باشید که سهام جدید در بورس فروخته نمی گردد و به وسیله پذیره نویسی عرضه می گردد. در چنین شرایطی شرکت ها با فروش سهام جدید می توانند از اختلاف ارزش واقعی و قیمت روز بازار استفاده نمایند تا سرمایه جدید به شرکت تزریق گردد.

شاید در ظاهر با این روش نقدینگی جدید وارد شرکت می گردد، اما این اتفاق ممکن است بعضا باعث پایین آمدن قیمت سهام گردد و نهایتا به ضرر سهامداران باشد چراکه با افزایش سرمایه از محل صرف سهام، تعداد سهام شرکت اضافه می گردد و این تعداد سهام جدید در اختیار دیگران قرار می گیرد. چیزی شبیه چاپ پول که در نهایت باعث کاهش ارزش پول در دست مردم خواهد شد. در مدل افزایش سرمایه از محل صرف سهام هم شرایط به همین صورت است.

هرچند این مدل می تواند سود زیادی برای شرکت داشته باشد. دستورالعمل افزایش سرمایه از محل صرف سهام چند ماه پیش در دولت تصویب شد و اخیرا به شرکت های بورسی ابلاغ شده است. شاید تا حالا کمتر شاهد این مدل افزایش سرمایه بوده باشیم، اما احتمالا در آینده شرکت ها روی این گزینه برای افزایش سرمایه حساب باز خواهند کرد. صرف سهام شباهت زیادی با آورده نقدی دارد.

در هر دو مدل شرکت سهام جدید منتشر می نماید و با فروش آن منابع اقتصادی به دست می آورد. با این تفاوت که در روش آورده نقدی، سهام جدید با قیمت 100تومان فروخته می گردد و اختلاف قیمت آن با تابلو به جیب سهامداران می رود، اما در روش صرف سهام، سهم های جدید با قیمت نزدیک به بازار فروخته می گردد و اختلاف ارزش اسمی و قیمت روز سهم به جیب شرکت خواهد رفت.

hodablog.ir: هدا بلاگ | انجمن گفتگوی سیستم مدیریت محتوای هدا بلاگ