اسپینر چیست؟ آیا فیجت اسپینر واقعا استرس را کاهش می دهد؟ - مهسان بلاگ

این روزها شاهد محبوبیت اسباب بازی کوچکی هستیم معروف به اسپینر که گفته می گردد بیش از اینکه یک بازی سرگرم نماینده باشد در کاهش استرس و یاری به تمرکز مبتلایان به بیش فعالی یا اوتیسم نقش دارد. در این مقاله ابتدا با فیجت ها و کارکرد آنها آشنا شده و سپس به آنالیز درستی این ادعا که این وسیله می تواند در سلامت انسان نقش داشته باشد پرداخته ایم.

اسپینر چیست؟

تعریف فیجت و فیجتینگ

آیا تا به حال شده است که از شدت فشار عصبی و اضطراب مدام یک پای خود را تکان دهید یا دائما با اتوماتیک، حلقه، ریش صورت، ناخن خود و... به اصطلاح وررفته و سرگرم شوید؟ ما این کارها را معمولا به طور ناخودآگاه برای تخلیه انرژی و آرامش دریافت انجام می دهیم. به این حرکت های کوچکِ تکراری فیجتینگ گفته می گردد. با وجود اینکه فیجتینگ و حرکات عصبی در جامعه معمولا به عنوان صفتی منفی شناخته می گردد، تحقیقات اخیر نشان داده است که تخلیه انرژی استفاده نشده و اضافی با این حرکات جنبه تمدد اعصاب دارد و می تواند تاثیر روانی مثبتی داشته باشد.

فیجت ها ابزارهای سرگرم نماینده و آرامش بخشی هستند که درواقع کاربرد فیزیکی خاصی ندارند اما گفته می گردد کار با آنها لذت بخش است و آرامش روانی ایجاد می نماید. برخی از فیجت ها عبارتند از:

• اسپینرهای دستی و چرخنده
• پازل های مغناطیسی و مقوایی
• مکعب روبیک
• انواع لگوها
• خمیر اسلایم (خمیر نرم)
• فیجت کیوب (مکعب ضد اضطراب)
• شن های جادویی

فیجت اسپینر چگونه کار می نماید؟

فیجت اسپینر ( Fidget spinner) نیز نوع خاصی از فیجت است که به لحاظ لغوی ترکیبی از دو کلمه فیجت به معنای بی قراری و اسپینر به معنی وسیله ای است که می چرخد، می باشد. بنابراین می توان از این وسیله با عنوان فرفره بی قراری نیز نام برد.

این وسیله از یک بلبرینگ در وسط که از سرامیک، فلز (فولاد یا کروم) و یا یک ماده ترکیبی ساخته می گردد و چند بال در اطراف آن تشکیل شده اند. کاربر، وسط آن (که در بسیاری از آنها معمولا یه دکمه پلاستیکی یا فلزی برای کاهش اصطکاک و زیبایی روی آن قرار داده می گردد) را گرفته و شاخه های آن را به چرخش در می آورد. این وسیله خاصیت چرخش بسیار سریع دارد و این چرخش زیبایی بصری توهم گونه خاصی ایجاد می نماید که نگاه کردن به آن در کنار خود این عمل فیزیکی به برخی از افرد آرامش می دهد.

اسپینرها ابتدا به صورت ساده و در طرح سه بال فراوری شده بودند، اما اکنون طرح های بسیار متنوعی از آن با اشکال و ظاهر مختلف در بازار وجود دارد. طراحی این محصول با مواد زیادی از جمله برنج، فولاد، تیتانیوم، مس، آلومینیوم و پلاستیک چاپ شده توسط چاپگر سه بعدی انجام می گردد. برخی از آن ها گاها ممکن است با یک ضربه تا بیش از 5 دقیقه به طور مداوم بدون وقفه بچرخند. البته این زمان برای نمونه های ارزان این اسباب بازی کمتر است. ولی معمولا اغلب آنها زمان چرخششان بیش از سی ثانیه است. هرچه صدای این اسباب بازی نیز کمتر باشد به این معنی است که به لحاظ کیفی از شرایط مطلوبی برخوردار است.

رشد ناگهانی محبوبیت فیجت اسپینر

جالب است که این اسباب بازی در دهه 90 میلادی اختراع ولی در سال 2017 محبوبیت فراگیری پیدا کرد. محبوبیت آن در ماه آوریل 2017، رشد قابل توجهی داشت و میزان جستجوی آن در گوگل نیز شاهد جهش حیرت انگیزی بود. در 4 مه، این وسیله در میان 20 محصول پر فروش وبسایت آمازون نهاده شد. بسیاری معتقدند که محبوبیت این اسباب بازی گذراست.

با افزایش محبوبیت این وسیله در سال 2017 و تبلیغات مزایای آن برای مبارزه با بیش فعالی ( (ADHD و اوتیسم، بسیاری از بچه ها و نوجوانان آغاز به استفاده از این اسباب بازی کردند. محبوبیت زیاد این وسیله میان دانش آموزان باعث شد تا برخی مدارس استفاده از آن را ممنوع نمایند. آن ها معتقد بودند که این وسیله باعث حواس پرتی دانش آموزان از فعالیت های آموزشی شده است. اما در برخی از مدارس از آن برای تمرکز و افزایش یادگیری دانش آموزانی که مسائل یادگیری دارند استفاده می گردد.

تاثیر اسپینرها در کاهش استرس و سلامت روان

این اسباب بازی به عنوان ابزاری برای آرام بخشی و تمرکز ساخته شده و به عنوان ابزار کاهش استرس تبلیغ می گردد. عده ای از دانشمندان معتقدند که این اسباب بازی برای سلامتی مفید است و می تواند برای افرادی که دارای مشکل تمرکز یا بی قراری و نگرانی بیش از حد هستند (مانند مبتلایان به بیش فعالی، اوتیسم یا اضطراب) کاربرد داشته باشد و مانند یک مکانیزم رهایی استرس و نگرانی کار کند. اما عده دیگری آن را فاقد کاربرد می دانند و حتی معتقدند که ممکن است باعث حواس پرتی گردد.

• اثر اسپینرها بر اوتیسم و بیش فعالی

در واقع هیچ شواهد علمی وجود ندارد که این وسیله به عنوان درمان برای بچه ها مبتلا به اوتیسم یا بیش فعالی موثر باشد. در حال حاضر متخصصین در این زمینه دارای اختلاف نظر هستند. بسیاری معتقدند که این وسیله برای بیماران بیش فعال و اوتیسم بسیار کاربردی است چرا که آنان احتیاج به یک محرک دائم دارند و اینگونه وسایل بازی به آن ها برای تمرکز کردن یاری می نماید. و عده ای دیگر معتقدند که این وسیله به دلیل ظاهر خود، مانع تمرکز کودک بر معلم یا مربی خود خواهد شد وباعث اختلال در تمرکز می گردد. کاترین راس کلر، یک تراپیست اظهار نموده که این وسیله برای بچه های قابل کاربرد است که زیر نظر یک مربی یا پرستار با این وسیله کار نمایند و از آن استفاده درستی گردد.

• اثر فیجت اسپینرها بر کاهش استرس

تحقیقات نشان می دهد که این وسیله می تواند به تسکین استرس یاری کند. چرا که یک حرکت دستی تکراری، بی روح و کاملا غیرشناختی مانند چرخش اسپینر می تواند با راهنمایی انرژی عصبی از منابع ذهنی به حرکت دستها، به رها شدن مقطعی ذهن از تمرکز بر روی وظایف و افکار مهم و استرس آور یاری کند و تا حدی اضطراب خفیف تا متوسط را کاهش دهد.

تحقیقات نشان داده است که وول خوردن و انجام حرکات تکراری از فکر کردن به افکار مزاحم و غیرضروری مانند مواردی همچون اینکه دیگران در خصوص من چگونه فکر می نمایند؟ چرا بقیه از من پیروز تر هستند؟ و… پیشگیری نموده و در نتیجه، موجب کاهش استرس می گردد.

از طرفی مهارت در چرخاندن و بازی با این نوع وسایل بازی باعث تحسین و جلب توجه دیگران می گردد؛ یعنی حرکتی که اگر بدون این اسباب بازی انجام دهید شما را فردی عصبی نشان می دهد، با استفاده از آن دقیقا برعکس شده و دیگران به این فکر می نمایند که چه خوب این بازی را انجام می دهید.

کلام آخر در خصوص ضد استرس بودن اسپینر

برای این پرسش که آیا واقعا فیجت اسپینرها برای سلامتی انسان مفید هستند یا نه پاسخ قطعی و جوابی که صددرصد مبتنی بر یافته های علمی و تحقیقاتی باشد وجود ندارد. اما واضح است که استفاده این وسایل ساده می تواند تا اندازه زیادی موجب حواس پرتی از مسایل مضطرب نماینده و افزایش تمرکز فرد بشوند. اگر شما هم از آن دسته از افراد هستید که با وسایل خاصی خود را سرگرم می کنید این وسیله ممکن است بتواند به نحوی در کاهش استرس و آرامش اعصاب شما نقش داشته باشد.

گردآوری: مجله اینترنتی خبرنگاران

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

مجله سرگرمی: مجله سرگرمی و گردشگری