جشن تولد چرچیل در تهران!

به گزارش مهسان بلاگ، هفتادوهفت سال قبل، تهران میزبان مهمانان ناخوانده فرانکلین دلانو روزولت، وینستون چرچیل و ژوزف استالین شد. رهبران سیاسی سه کشور ایالات متحده امریکا، بریتانیا و اتحاد جماهیر شوروی از ششم تا نهم آذرماه 1322 (نوامبر 1943) مسافران تهران بودند تا در یک کنفرانس مهم با هم به تبادل نظر بنشینند؛ کنفرانسی که بعد ها با نام کنفرانس تهران در تاریخ ثبت شد و در سرانجام دادن به جنگ دنیای دوم و تصمیم گیری درباره آینده دنیا نقشی اساسی داشت. اما هیچ چیز به اندازه این کنفرانس ضعف موقعیت شاه ایران را نشان نمی داد.

جشن تولد چرچیل در تهران!

روزنامه ایران نوشت: رهبران شوروی، انگلیس و امریکا در تهران گرد آمدند تا برای ادامه جنگ طرحی نو دراندازند و این اولین تماس دیپلماتیک بین المللی شاه 24 ساله ایران بود؛ اگرچه تماس چندانی هم برقرار نشد. در واقع مهمان ها به میزبان رسمی کنفرانس بی توجهی کردند، زیرا تدارک این حضور محرمانه انجام شد و آن ها در حاشیه دیدارهایشان لحظاتی محمدرضاشاه را پذیرفتند و تنها استالین بود که رسم رایج دیپلماتیک را به جای آورد. او در آن دیدار گفت: شاه نباید درباره پنجاه سال بعد هیچ نگران باشد. در این دیدار کوتاه محمدرضاشاه برای تجهیز ارتش ایران و دریافت هواپیما، تانک، مستشار نظامی و تعلیم ارتش یاری خواست. اما او نمی دانست هدیه غیر مترقبه استالین اسب تروای شوروی باشد.

صبح روز ششم آذرماه خیابانی که خیابان علاء الدوله فردوسی را به خیابان دروازه یوسف آباد حافظ متصل می کرد کانون توجه مردم نگران دنیا شده بود؛ خیابانی که هنوز در ابتدای آن باغ سفارت انگلستان و سفارت کبرای بریتانیای کبیر و در انتهایش باغ و پارک سفارت اتحاد جماهیر شوروی واقع شده و بعد ها به خاطر آن حضور تاریخی، چرچیل نام گرفت. از مدت ها پیش از نوامبر 1943 مکالمه ها و مکاتبه ها میان این سه رهبر برای مکان و زمان دیدار با یکدیگر اجرا شده بود؛ زمان دیدار پاییز بود، ولی در خصوص مکان توافق به سختی انجام شد.

استالین ترجیح می داد این کنفرانس در محلی نزدیک به شوروی باشد. او فرمانده عالی جنگ شوروی و آلمان بود و نمی توانست از مسکو دور باشد. روزولت هم به قانون اساسی امریکا استناد می کرد. این قانون به ریاست جمهور امریکا اجازه نمی داد مدتی طولانی از واشنگتن دور بماند، اما برای چرچیل تفاوتی نداشت، مکان مذاکرات کجا باشد از طرفی شرایط جبهه شرقی بحرانی بود. استالین از پرواز هوایی به تهران می ترسید و تمام کوشش خود را کرد تا کنفرانس را در شرق خاک شوروی برگزار کند، اما روزولت و چرچیل موافق نبودند.

فرانکلین روزولت شرایط جسمانی نامساعد خود را بهانه کرد و چرچیل نیز از خطرناک بودن برگزاری کنفرانس در خاک شوروی سخن گفت. در نهایت تهران انتخاب هر سه نفر شد. در سال 1942 ژنرال پاتریک هرلی از سوی مقامات امریکایی به تهران آمد تا با یاری سفیران دو کشور انگلیس و شوروی زمینه دیدار سه جانبه رهبران متفقین را در اوج جنگ دنیای دوم در پایتخت ایران فراهم کند. او گزارش خود را درباره ایران با عنوان سرزمینی برخوردار از منابع طبیعی به روزولت ارائه داد: ایران این امکان را دارد که به کشوری مستقل با حکومتی برخاسته از اراده مردم بدل گردد.

والنتین برژکف روزنامه نگار روس که در جریان کنفرانس تهران به عنوان مترجم حضور داشت و خاطرات خود را در کتاب کنفرانس سران سه کشور عظیم نوشت؛ معتقد است هر یک از سه رهبر شوروی، انگلیس و امریکا که در رأس یک اتحاد ضد هیتلری قرار داشتند، برای پیروزی بر دشمن واحد و مشترک هدف های خاص خود را داشتند و در جریان کنفرانس تهران آن ها آمده بودند تا به سهم خود برسند و ادامه جنگ را به نفع کشورشان به سرانجام برسانند.

ایران که در دوره رضاشاه در آستانه اتحاد رسمی با هیتلر بود با تبعید او به محلی برای اتحاد علیه هیتلر تبدیل شد. سال 1943 جنگ تمام دنیا را فراگرفته بود؛ بریتانیا، ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی باید به یک استراتژی مشترک برای شکست هیتلر دست می یافتند.

کنفرانس تهران نقطه عطفی در سرنوشت جنگ دنیای دوم محسوب می گردد؛ اگرچه تهران با وجود اعلام بی طرفی از سوی نیرو های متفقین اشغال شده بود. شهر ها و خیابان های کشور معبر قدرت نمایی قوای بیگانه بود؛ جنوب ایران توسط انگلیسی ها و شمال آن به دست روس ها اشغال شده بود؛ ایران نفت مورد احتیاج جنگ را فراهم می کرد و جهت ارتباطی برای عبور مهمات از خلیج فارس به شوروی محسوب می شد؛ طوری که با سرانجام جنگ دنیای از سوی متفقین به پل پیروزی ملقب شد.

روزولت، چرچیل و استالین در چهار روز اقامت در تهران استراتژی مشترک پس از جنگ را مشخص کردند و درباره سرنوشت جنگ جبهه دوم اروپا، ورود ترکیه به جنگ، لهستان و مرز های آن، شرایط جنایتکاران جنگی پس از جنگ، طرح تقسیم آلمان و شرایط خروج نیرو های متفق از ایران بحث و تبادل نظر کردند. در انتهای این نشست اعلامیه سه دولت عظیم در کنفرانس تهران در خصوص جنگ و شرایط دنیا پس از جنگ تصویب شد.

یک اعلامیه فرعی نیز در خصوص ایران و شرایط خروج ارتش های خارجی شش ماه پس از سرانجام جنگ و بازسازی آن به امضای سه دولت عظیم رسید. آن ها به امید پیروزی شادی کردند و تولد 69 سالگی چرچیل را در تهران جشن گرفتند. در این بین رهبران سه کشور فقط در یکی از روز های حضور، محمدرضاشاه را برای چند دقیقه پذیرفتند؛ شاه جوان درخواست کرد تا تبعیدگاه پدرش را تغییر دهند. او بدی آب و هوای جزیره موریس را بهانه کرد در حالی که رضاشاه از رفتار تحقیرآمیز انگلیسی ها با او ناراحت بود. درخواست محمدرضا شاه پذیرفته شد و رضاشاه به ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی انتقال یافت.

عظیمترین کنفرانس تاریخ ایران تا آن موقع 9 آذر به سرانجام رسید و شش ماه بعد، در روز دوازدهم خرداد 1323 سه تابلوی چشم نواز سنگی در خیابان های تهران نصب شد؛ خیابان حد فاصل دو سفارت انگلیس و شوروی به نام وینستون چرچیل، خیابانی که بعد ها آزادی نام گرفت به نام روزولت و خیابان میرزا کوچک خان به نام استالین نام گذاری شد. عباسقلی گلشائیان، شهردار تهران در گشایش این خیابان ها با نام های جدیدشان گفت: طهران تاریخ نوینی را به چشم خواهد دید؛ چرا که خیابان های آن به نام سه تن از مشخص کنندگان جهت جنگ دنیای دوم نام گذاری می گردد.

کنفرانس تهران جهت جنگ را تغییر داد.

canadaro.ir: تور کانادا | مجله گردشگری و مسافرتی تور کانادا

chinaro.ir: تور چین ارزان قیمت، تور پکن، هانگزو، شانگهای، تور نوروز چین همگی را در این وبسایت بیابید.

منبع: فرارو
انتشار: 2 آذر 1400 بروزرسانی: 2 آذر 1400 گردآورنده: mahsanblog.ir شناسه مطلب: 56389

به "جشن تولد چرچیل در تهران!" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "جشن تولد چرچیل در تهران!"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید