کوهنوردی در کوه های خاطره انگیز داستان هایدی! - مهسان بلاگ

به گزارش، رشته کوه های آلپ با مناظری مسحورنماینده و خارق العاده یکی از زیباترین و پربازدیدترین جاذبه های گردشگری اروپا محسوب می شود. کوهنوردان از سراسر دنیا با تجهیزات کامل برای دست و پنجه نرم کردن با صخره ها و دیواره های سنگی آن، خود را به این کوه ها می رسانند تا تجربه متفاوتی را رقم بزنند. بزرگ ترین قله آلپ، قله بلانک است که 4811 متر ارتفاع دارد. اگرچه در مقایسه با دماوند با ارتفاع 5610 متر قله های آلپ چندان مرتفع نیستند، اما با توجه به پایین بودن ارتفاع پایه و جهت های صعب العبور، صعود از برخی از آن ها ممکن است برای یک فرد نه چندان حرفه ای، روز ها به طول بینجامد. در سال 2015 و هنگام سفر های متفرقه در مدت اقامت ام در کشور آلمان، صعودی به یکی از قله های رشته کوه های آلپ داشتم و ساعت ها در دامنه های زیبا و نه چندان مرتفع آن جا کوهپیمایی کردم. آن چه در ادامه می خوانید گوشه ای از تجربیات من در پیمایش این قطعه شگفت انگیز از زمین است. سازمان ملل متحد سال 2002، روز 11 دسامبر را که مصادف با 20 آذر می شود به عنوان روز دنیای کوهستان و کوهنوردی انتخاب نموده است و همین بهانه ای شد تا در پرونده امروز زندگی سلام از تفاوت های جالب کوهنورد های خارجی و ایرانی بر اساس مشاهداتم بگویم.

در حاشیه یکی از همایش های علمی و نه چندان رسمی که در کشور سوئیس و منطقه زیبای لاآکس برگزار گردید، جمعی از دانشجویان و استادان تصمیم گرفتند تا روز آخر کنار هم بودن شان را در طبیعت بگذرانند. برگزارنمایندگان دو برنامه را تدارک دیده بودند، یکی پیمایش دره ای نه چندان عمیق در منطقه هایدی لند و دیگری صعود به قله کاسونز با ارتفاع 2695 متر. از جمعیت 60 نفری حاضر، تنها 9 نفر کوهنوردی را انتخاب کردند و دیگران ترجیح دادند از مناظر شگفت انگیز منطقه لذت ببرند و از منظره دریاچه های زیبای منطقه استفاده نمایند. ساعت 9 صبح قرار حرکت را از مقابل در اقامتگاه مان گذاشتیم و طبق معمول هر 9 نفر راس ساعت در محل حاضر بودند و از طریق دو خودروی کرایه ای تا ایستگاه تله کابین فلیمز حرکت کردند. در طول جهت به سمت ارتفاعات بالاتر مانند هر کوهستان دیگری پوشش گیاهی کم و کمتر می شد. از جنگل های انبوه در کنار جاده ها، کم کم به تپه های سرسبز با علف های هرس نشده، یک دست و بلند و سپس به گل سنگ ها و در نهایت به سنگ های بدون پوشش گیاهی رسیدیم. اما آلپ به ویژه در این منطقه که به دلیل داستان خاطره انگیز هایدی نام آن را هایدی لند یا سرزمین هایدی گذاشته اند، سرسبزتر از هر کوهستان دیگری است. عبور از دشت های پهناور و خانه های زیبا که به دور از شهر ها و در ارتفاعات بنا شده بود، خاطره ای است که گمان نمی کنم هرگز از خاطرم پاک شود. گاو هایی که خوش شانس ترین چهارپایان دنیا بودند چراکه در مراتع این منطقه چرا می کردند و خانه هایی که فاصله شان از هم گاهی به چندین کیلومتر می رسید، اما همگی به جاده های استاندارد که از میان تپه ها عبور می کرد، دسترسی داشتند. پس از پیاده شدن از تله کابین و عبور از جهت های زیبای پاکوب و سنگی که همگی بخشی از فهرست میراث دنیای یونسکو را تشکیل می دهند به قله کاسونز رسیدیم. بر فراز این قله می شد از مشاهده کوهستان تمام نشدنی آلپ با آن قله های برفی سر به فلک کشیده مسحور شد. همچنین مجذوب یخچال طبیعی پهناوری شد که در آفتاب ماه ژوئن همچنان مقتدرانه به حیات خود ادامه می داد و گویا خیال آب شدن نداشت و دست آخر هم از معاشرت با همنوردانی با ملیت های مختلف لذت برد.

برای حرکت به سمت هرکدام از قله ها، یخچال ها، دریاچه ها یا حتی دره های قرار گرفته در منطقه آلپ، نقشه هایی به صورت دقیق و حرفه ای طراحی شده اند که معمولا در ابتدای جهت به فروش می رسند. با استفاده از این نقشه ها که با هزینه بسیار کم قابل خریداری هستند، بدون احتیاج به راهنما یا خطر گم شدن می توان به مقصد رسید و برگشت. جهت های حرکت با علایم مشخصی که روی نقشه ها آمده است، علامت گذاری شده اند. به عنوان مثال شما اگر قصد رسیدن به فلان قله را دارید، علامت مثلث یا اگر قصد رسیدن به فلان دریاچه را دارید، علامت دایره را دنبال می کنید. این علایم در ارتفاعات پایین روی درخت ها، در مراتع روی تابلو های کوچک و در ارتفاعات روی صخره های سنگی نصب شده اند. در این بین و اگر در ایران اهل کوهنوردی باشید، تایید می کنید که متأسفانه هنوز بسیاری از جهت های طبیعت گردی یا کوهنوردی فاقد نقشه های چاپی با کیفیت هستند. برای بیشتر جهت ها احتیاج به یک راهنمای محلی یا نقشه هایی است که کوهنوردانی که قبلا این جهت را طی نموده اند، به صورت دستی تهیه نموده و در اختیار دیگران قرار داده اند.

بیشتر ما ایرانی ها کوهنوردی را ورزشی دسته جمعی می شناسیم، ورزشی که در کنار سفر و بهره مندی از مناظر طبیعی برای کوهنوردان تمرین صبر و کار گروهی و همدلی است. اگر جهتتان به دامنه های البرز و زاگرس افتاده باشد، بی گمان گروه های پنج، 10 یا دسته های طولانی تری از افراد را دیده اید که با سرعتی آرام خودشان را به قله می رسانند. گاهی در این صعود ها پیش می آید که به دلیل شرایط جسمی یک نفر، تمام اعضای گروه به قله صعود نمی نمایند و برمی گردند یا در جان پناه ها ساعت های طولانی در انتظار می نشینند. اما اروپایی ها یا دست کم آلمانی ها و سوئیسی ها که من چند باری با آن ها کوهپیمایی کردم، برای این ورزش چنین ماهیتی قائل نیستند. آن ها به شدت ترجیح می دهند صعود های خود را به تنهایی انجام دهند یا در گروه هایی دو، سه و درنهایت پنج نفره به دل کوه می زنند. چنین روحیه ای به گمانم بیش از هر چیز به تفاوت در تربیت شرقی و غربی آدم ها برمی شود. وقتی که به یکی از رفیق های آلمانی ام درباره این تفاوت ها گفتم، برایم شرح داد که هدفش از کوهنوردی بیشتر از ورزش یا هرچیز دیگر خلوت کردن با طبیعت است و دلش می خواهد چند روزی دور از کار و دغدغه های شهری به کوه پناه ببرد و البته این را هم اضافه نمود که دوست ندارد با همراهی دیگران خلوتش را به هم بزند. ضروری است بدانید که این حرف ها را برای من که همراهی اش می کردم، می زد!

پیش از آن که به اروپا بروم، سال ها در ایران کوهنوردی می کردم. کوهنوردی زنان در ایران (دست کم در آن سال ها) کمتر مورد توجه قرار داشت. دختر های جوان کمتر زانو های خود را برای بالا رفتن از صخره ها و سنگ ها به زحمت می انداختند و همین مسئله باعث می شد طی جهت کوهنوردی، زن ها همنوردان ویژه محسوب شوند و خانم های کمتری را در جهت های کوهنوردی ببینیم. کوله هایی که آن ها حمل می کردند سبک تر از کوله های مردان بود و در جهت پیمایش، زن ها در جلوی صف و گاهی به عنوان سرقدم حرکت می کردند تا دیگر همنوردان سرعت حرکت شان را با آن ها هماهنگ نمایند.

اگرچه این کار از نظر حرفه ای با توجه به قد کوتاه تر و توان جسمی ضعیف تر زن ها، کاری معقول محسوب می شود، اما این روحیه را در یک زن کوهنورد تقویت می نماید که هرچند نسبت به دیگر زن ها که ماندن در خانه و انجام تفریحات شهری را برگزیده اند، شجاع تر محسوب می شود، اما همچنان با یک مرد کوهنورد برابری نمی نماید! از آن جا که کوهنوردی برای زنان در اروپا موضوعی کاملا عادی است، چنین روحیه ای در زنان غربی وجود ندارد. لوییز دختری که در جهت پیمایش قله کاسونز همراهی ام می کرد، اهل آلمان بود. تمام طول جهت که بیش از هفت ساعت به طول انجامید جلوتر از دیگران حرکت می کرد، در حالی که کوله پشتی اش به وضوح سنگین تر از کوله دیگران و حتی مرد های قوی هیکل بود و این ماجرا تعجب من را برانگیخت به گمانم به شدت به خودش فشار می آورد تا از دیگر همنوردان کم نیاورد و پا به پای آن ها جهت را طی کند.

واقعیت اش را بگویم من که به نظر خودم کوهنوردی حرفه ای محسوب می شدم و به قله های فنی علم کوه و سه شاخ بزرگ و همین طور رشته کوه های اشترانکوه که آلپ ایران محسوب می شوند صعود نموده، در این پیمایش کم آورده بودم و باید با تمام توان به دنبال اروپایی های بلند قامت می دویدم. روحیه ای برابری خواهانه روحیه بیشتر زنان اروپایی است. مردان هم تا زمانی که از آن ها کمکی نخواهید یا نخواهید برایتان صبر نمایند، در طول جهت توقف نخواهند کرد چراکه گمان می نمایند تصور بر ضعیف بودن شما به عنوان یک زن و به زبان آوردن آن توهین به شما محسوب می شود.

اگر بخواهیم با رعایت استاندارد های لازم در ایران کوهپیمایی کنیم، کوهنوردی یک ورزش لوکس و پرهزینه محسوب می شود. از هزینه های مربوط به خرید تجهیزات گرفته تا هزینه ایاب و ذهاب و اقامت و در صورت احتیاج راهنما و ...، اما در اروپا چنین نیست. کوهنوردی ورزشی مختص یک قشر خاص از جامعه نیست و همه مردم می توانند در صورت علاقه آن را انجام دهند. هزینه خرید تجهیزات نسبت به قدرت خرید مردم چندان بالا نیست و از سویی همه ساله برند های فروش وسایل کوهنوردی در روز هایی از سال تخفیف های واقعی می دهندتا همه مردم به ویژه جوان تر ها بتوانند تجهیزات مورد احتیاج خود را با قیمتی پایین تر تهیه نمایند. حمل و نقل عمومی مانند قطار یا حتی اتوبوس در بیشتر مواقع تا پای جهت کوهنوردی را پوشش می دهد، اما آن چه بیش از همه کوهنوردی و طبیعت گردی را در میان مردم اروپا تبدیل به ورزشی همگانی و محبوب می نماید، نوع تربیت آن ها و اهمیتی است که برای سلامتی قائل می شوند. فیلیپ که پدرش استاد تربیت بدنی یکی از دانشگاه های آلمان بود، اعتقاد داشت هزینه های بالای درمان در این کشور باعث می شود مردم این کشور زمان بیشتری را برای حفظ سلامتی خود صرف نمایند. از سویی آموزش همگانی در این کشور، از سال های پیش دبستانی تا دانشگاه مشوق های لازم را برای فعالیت های بدنی افراد فراهم نموده است و روحیه ورزشکاری را در ذات جوان تر ها نهادینه می نماید. در شهر کوچک محل اقامت من در آلمان با جمعیتی قریب به 230 هزار نفر، 36 استادیوم ساخته شده بود که بیشتر آن ها به طور رایگان در اختیار مردم قرار داشت تا بتوانند آزادانه در محیطی که سلامتی را تشویق می نماید، به ورزش بپردازند.

طبق جدیدترین آمارها، 15 تا 20 درصد از درآمد ناشی از صنعت گردشگری در دنیا مربوط به تفریحات کوهستانی است یعنی مبلغی حدود 70 تا 90 میلیارد دلار در سال. در این میان 7 تا 10 درصد از درآمد دنیای صنعت گردشگری تنها به کوهستان آلپ و کشور های پیشرفته اروپای غربی همچون سوئیس، آلمان، اتریش، ایتالیا و فرانسه اختصاص دارد (منبع آمار: مجله Sustainable Mountain Tourism). این درآمد تنها به کوهنوردانی که قصد صعود به قله ها یا کوهپیمایی در دامنه ها را دارند، محدود نمی شود بلکه تفریحات کوهستانی همچون اسکی روی برف و چمن، دوچرخه سواری کوهستان، صخره نوردی و دیواره نوردی، سورتمه سواری و ... را نیز شامل می شود. دولت های کشور هایی که پیشتر از آن ها نام برده شد، تمام کوشش شان را برای کسب درآمد از این موهبت خدادادی نموده و از سوی دیگر موقعیت را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی فراهم آورده اند. سرویس های حمل و نقل عمومی، تله کابین ها و جایگاه های کابلی، اقامتگاه های زیبا، ایستگاه های کرایه دوچرخه، همه و همه منابع درآمدی هستند که در کنار هم، سالانه میلیارد ها دلار را وارد چرخه مالی این کشور ها می نمایند. تمام این امکانات و شرایط در حالی است که کوه های آلپ الگویی نسبتاً تکراری از سنگ و برف را تشکیل می دهند، چیزی مشابه آن چه در استان لرستان و در منطقه اشترانکوه وجود دارد. کشور زیبای ما ایران از این نظر از تنوعی مثال زدنی برخوردار است. تنها در استان کرمان در حاشیه کویر مرکزی ایران 12 قله بالای 4 هزار متر قرار گرفته است. رشته کوه زاگرس در منطقه دنا و زردکوه قله های فوق العاده زیبای بسیاری دارد که جهت رسیدن به آن ها که از میان جنگل های بلوط می گذرد، زیبا و منحصر به فرد است. البرز مرکزی و در رأس آن دماوند که بلندترین قله ایران و نیز بلندترین آتشفشان آسیاست، به تنهایی حدود هزار متر از مرتفع ترین قله های آلپ نیز بلندتر است. همه این ها در حالی است که درآمد ناشی از صنعت کوهنوردی در ایران تقریباً ناچیز و قابل صرف نظر کردن است!

منبع:خراسان

vetworld.ir: مجله دامپزشکی | مجله خبری دانشجویان دامپزشکی

virapars.ir: مجله ویراپارس | مجله گردشگری و مسافرتی، خبری و ورزشی