بخشش، فراموشی و تسلی - مهسان بلاگ

کتاب دیوید ریف از 8 فصل اصلی با عنوان های ردپایی در شن های زمان و باقی ماجرا، آیا برای حفظ گذشته حتما باید آن را تحریف کرد و از شکل انداخت؟، حافظه جمعی عملا به چه کار می آید؟، پیروزی حافظه بر تاریخ، بخشش و فراموشی، حافظه زخم ها و دیگر لنگرگاه های امن، عشق به سرنوشت و علیه یادسپاری تشکیل شده است. پیش از پرداختن به فصول اصلی اما پیشگفتاری از مترجمان کتاب برای نزدیکی بیشتر خوانندگان با فضای اثر آورده شده است، مترجمان در این دیباچه به دو راهی میان فراموشی و به یادآوردن می پردازند و فضایی گفتمانی از فراموشی، بخشش و ابعاد آن ترسیم می نمایند، در قسمتی از این بخش می خوانیم: ارتباط میان بخشش و فراموشی همیشه چالشی بزرگ در تاریخ فلسفه اخلاق بشری بوده است و فارغ از هر پاسخی که در ارتباطات فردی بدین پرسش داده گردد، همچنان این سوال مطرح خواهد بود که آیا چنین پاسخی قابل تعمیم در مقیاس های جمعی همانند ملت، قوم و فرقه هم خواهد بود؟ آیا فراموشی بدون بخشش امکان پذیر است؟ مترجمان در این دیباچه بعلاوه کوشش می نمایند با مرور نظریات مربوط به فراموشی و بخشش به طرح پرسشی در خصوص ساحت فردی و اجتماعی و تاریخی این پدیده دست بزنند.

یکی از ویژگی های کتاب ارجاع های مدام به هنر و اندیشه و تاریخ است به همین علت برای خواننده ای که دانش پیشینی از این حوزه ها ندارد، درک کتاب سخت تر خواهد بود. نویسنده در قدم اول سعی می نماید ما را با درکی متفاوت از فراموشی در بعد تاریخی آن رو به رو کند. در ادامه او به کنکاش در مفاهیمی چون حافظه جمعی و مفهوم تاریخ و شکل گیری حافظه تاریخی دست می زند و باورهای مرسوم و همراه با نگاه ارزشی به این مفاهیم را مورد بازاندیشی قرار می دهد. بخشش و فراموشی از دیگر مباحثی که او بخش هایی از کتاب را به آن اختصاص داده است و در این جهت به پیچیدگی های این مفاهیم و ثمرات تاریخی و اخلاقی آن ها نگاه می نماید. او در ادامه و سرانجام نگاهی به یادسپاری و ابعاد آن می اندازد تا فکر ما را با پرسش هایی در خصوص این پدیده رو به رو کند که شاید پیش تر به آن نپرداخته باشیم. پرسش هایی در بایدها، نبایدها و ثمرات این عمل.

ریف اما در سرانجام به نتیجه روشن و قطعی در خصوص فراموشی نمی رسد اما تاکید او بر ادامه دادن و سرشار از نفرت نبودن را می توان یک نتیجه کلی در نظر گرفت. در سرانجام او کتاب خود را این طور به سرانجام می رساند : آنان که بر کانونیت بخشش پافشاری می نمایند، به قلب مطلب رسیده اند. اما بخشش تنها کافی نیست، زیرا هرگز نمی تواند از امکان وقوع دوباره پیشگیری کند. خورخه لوییس بورخس در کتاب الف می گوید:من نه از انتقام سخن می گویم و نه از بخشیدن، فراموشی تنها انتقام و بخشش ممکن است. شاید که بورخس کمی زیاده پیش رفته است، اما حداقل آن است که اگر گزینه فراموشی را از پیش روی خود برداریم، مبدل به هیولاهایی زحمی خواهیم شد، هیولاهایی که نمی بخشند و فراموش نمی نمایند... و حتی اگر مورد توجه قرار گرفته باشیم، باز هم تسلی نمی یابیم.

کتاب در ستایش فراموشی اثر دیوید ریف با ترجمه مسعود شیربچه و معظم وطن خواه در 240 صفحه، شمارگان 1100 نسخه و قیمت 60 هزار تومان به وسیله نشرگستره روانه بازار نشر شده است.

karnikan.ir: مجله کارنیکان: وبلاگ خبری و تحلیلی

kashia.ir: کاشیا | مجله گردشگری و مسافرتی