خاطرات شیرین و گس نازی ها روبروی ایستگاه راه آهن
به گزارش مهسان بلاگ، در پیشانی ورودی شهر تهران در میدان راه آهن ساختمان سفید و بزرگی رخ به رخ ایستگاه راه آهن خودنمایی می نماید. اهالی محله راه آهن قصه های زیادی درباره اش روایت می نمایند ، یکی از شیرین شدن کام تهرانی ها در گذشته می گوید دیگری از یادگاری نازی ها در میدان راه آهن . خالی بودن این ساختمان در 30 سال اخیر بهانه ای شد برای تهیه این گزارش که با هم می خوانیم.

ساخته دست آلمانی ها
خبرنگاران/ فاطمه عسکری نیا: در ضلع شمالی میدان راه آهن، ساختمانی بزرگ و سفیدی است که تهرانی های قدیم از آن به عنوان ساختمان چای یا قند و شکر یاد می نمایند. ساختمان عریض، طویل و قدیمی که 30 سالی می گردد بلا استفاده مانده و صدای ریختن بخش هایی از آن گاه دل مردم محله راه اهن را می لرزاند.ساختمان سفید و بزرگی در ضلع شمال میدان راه آهن که روزی روزگاری ذخیره قند و چای ایران را در دل خود جای می داده است. این ساختمان در میان اهالی محله راه آهن به ساختمان چای مشهور است. ساختمان بالا بلندی که ساخته دست آلمانیها است. از 30 سال گذشته تا کنون بلاتکلیفی و خالی ماندن این ساختمان، موضوع بحث داغ اهالی محله راه آهن است.
ردپای همیشگی شکر در محله
قدیمی های محله راه آهن قصه این ساختمان و روزگار شیرینش را برایمان روایت می نمایند، از صف های طولانی مردم برای دریافت سهمیه قند و چای و شکر می گویند. مصطفی حسینی پیرمرد 85 ساله، همسایه میدان راه آهن می گوید: در روزگاری که قند و شکر کوپنی بین مردم توزیع می شد از صبح علی الطلوع تا شب، مردم این جا به صف می ایستادند تا سهمیه شان را بگیرند.
او می گوید: از همه جای تهران، مردم برای دریافت سهمیه قند و شکر، خود را به این ساختمان می رساندند. گاهی پلاستیک های شکر پاره می شد و رد سفیدش روی خیابان نقش می بست.
رحیم رجبی یکی از کسبه های همسایه این ساختمان هم می گوید: مدتی این جا، پیش از آنکه به ساختمان قند و شکر تبدیل گردد، ساختمان چای ایران بود. در آن دوران، مردم ایران چای خارجی نمی خوردند. همه چای فراوری شده در مزارع شمال، از سوی دولت خریداری و در این ساختمان دپو می شد. او ادامه می دهد: 30 سالی می گردد که ساختمان قند و شکر ایران تعطیل شده و این ساختمان در گوشه ای از میدان راه آهن خاک می خورد.
همین طور که قصه این ساختمان را با مردم محله مرور می کنیم، یاور ابراهیمی یکی دیگر از اهالی محله راه آهن برایمان از دوران واگذاری این ساختمان به راه آهن می گوید: سالی که راه آهن این ساختمان را خرید همه بخشهای اداری و فروش بلیط خود را به این مجموعه منتقل کرد. او از دورانی می گوید که شرکتهای خدمات مسافرتی مانند امروز پر رونق نبودند. آن موقع خبری از شرکتهای مسافربری نبود. وقتی راه آهن ساختمان را تحویل گرفت و خواست پنجره های آن را عوض کند، به سختی پیروز به انجام این کار شد و این حکایت از محکمی بنای ساختمان میداد. هر چند، چند سال پس از واگذاری ساختمان به راه آهن و اجرای طرح خصوصی سازی در آن، این ساختمان کم کم خالی شد تا درهایش برای همواره بسته گردد.
نصراله حدادی ، تهران شناس، درباره این ساختمان می گوید: رضا شاه، از محل عوارض دریافتی از کارخانجات قند و شکر به کشور، هم جاده چالوس را می سازد هم این ساختمان معروف را در میدان راه آهن بنا می نماید. این بنا در آن روزگار به عنوان انبار و ذخیره گاه قند و شکر کشور استفاده میشد، برای همین به ساختمان قند و شکر نام گرفت. ساختمانی که به دست آلمانیها ساخته شد و تا پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران هم به عنوان مرکز توزیع قند و شکر دولتی در تهران و سایر شهرهای ایران مورد استفاده قرار می گرفت.
او ادامه می دهد: در گذشته، قند و شکر و چای، جزء محصولات اساسی و مورد احتیاج خانواده ها بود که توزیع آن انحصاری از سوی دولت انجام می شد. همین مسئله به این ساختمان عریض و طویل هویت می بخشید.
ساختمان قند و شکر در حال ریزش
علی اصغر فراهانی، دبیر شورایاری محله راه آهن، در حالیکه اشاره ای به تاریخچه و هویت این ساختمان می کند، زنگ خطر ریزش آن را هم به صدا درآورده و می گوید: متاسفانه بخشهایی از این ساختمان در خیابان کارگر، در سایه بی توجهی و بلاتکلیفی در حال ریزش است.
فراهانی بر این باور است این ساختمان می تواند خیلی از مسائل و کمبودهای محلی را در راه آهن حل و فصل کند. این ساختمان، ظرفیت خوب مغفول مانده ای در محله است و امکان تبدیل این ساختمان به یک بیمارستان ، دانشگاه و یا حتی موزه ای بزرگ هست و این در حالی است که امروز با وجود همه این کمبودها در محله راه آهن ما شاهد خاک خوردن این بنای قدیمی و ارزشمند هستیم. او با اشاره به ماهیت گردشگری میدان راه آهن می افزاید: حضور روزانه گردشگران و مسافران بسیار زیادی که در میدان راه آهن تردد دارند، ایجاب می کند که ما با ساخت موزهای جذاب و دیدنی، زمان ماندگاری این گردشگران را در این نقطه از شهر تهران افزایش دهیم. او با بیان این که طرح تبدیل به احسن این ساختمان بارها از سوی شورایاری محله به فرمانداری تهران اعلام شده است، می گوید: مسئولان فرمانداری باید با نگاه ویژه به این ظرفیت موجود در محله راه آهن، بستر رونق مالی و گردشگری را در این محله فراهم نمایند.
مالکیت در اختیار راه آهن جمهوری اسلامی ایران است
شهردار منطقه 11 در تبادل نظر با خبرنگار ما در این باره می گوید: مالکیت این ساختمان در اختیار راه اهن جمهوری اسلامی ایران است . و شهرداری منطقه علیرغم تمایل بسیار برای بهره مندی از این امکان مطلوب در راستای برطرف احتیاجهای منطقه و محله راه اهن نمی تواند این کار را انجام دهد.
نصراله آبادیان با اشاره به رایزنی های اجرا شده با مسئولان راه اهن جمهوری اسلامی در مورد معین تکلیف این ساختمان و ضرورت استفاده بهینه از آن گفت: رایزنی های بسیاری با مجموعه راه اهن جمهوری اسلامی ایران اجرا شده تا از این ساختمان به عنوان موزه راه اهن یا محل استقرار واحد های اداری راه اهن استفاده گردد که پیشنهاد های ارائه شده در دست آنالیز از سوی راه اهن است هر چند قول داده اند نسبت به استقرار بخش اداری خود در این ساختمان اقدام نمایند.
منبع: همشهری آنلاینگروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت