سردرودی: کندوان تنها روستای صخره ای جهان است که سکونت در آن همچنان تداوم دارد
به گزارش مهسان بلاگ، به گزارش خبرنگار خبرنگاران در آذربایجان شرقی، محمد سامع سردرودی متولد سال 1343 در شهرستان سردرود از توابع تبریز است. فعالیت عمده وی در زمینه تدریس و تحقیق در زمینه های مختلف مردم شناسی و علوم اجتماعی است. او در دوره دانشجویی در سال 1364 کتابی در خصوص وقایع انقلاب مشروطه در سردرود تحت عنوان سردرود در انقلاب مشروطیت منتشر کرده که به بررسی حوادثی که در آن زمان در این شهر رخ داده، می پردازد. آخرین کتاب این نویسنده و محقق تحت عنوان نگاهی مردم شناختی به مسکن و معماری در روستای صخره ای کندوان به تازگی رونمایی شد. سرفصل های اصلی این کتاب در 208 صفحه از طریق انتشارات اختر در تبریز به چاپ رسیده است.
در بخشی از این کتاب می خوانیم:
روستای صخره ای کندوان در شمال غرب ایران، در استان آذربایجان شرقی، در شهرستان اسکو واقع شده است، با یک معماری خاص و بی نظیر. این روستا، تنها روستای صخره ای جهان است که سکونت و زندگی همچنان تداوم یافته است. در حال حاضر بیش از 110 خانواده کندوانی در صخره های دست کَند آن زندگی می کنند و به جهت اهمیت فوق العاده معماری آن، این روستا در 15 اردیبهشت سال 1376 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
به بهانه انتشار کتاب نگاهی مردم شناختی به مسکن و معماری در روستای صخره ای کندوان با محمد سامع سردرودی به گفت وگو پرداختیم که در ادامه از نظر مخاطبان می گذرد.
این کتاب یک اثر مرجع در رابطه با روستای تاریخی کندوان است. خودتان بیشتر از کتابتان برایمان بگوئید و اینکه چه اطلاعاتی در اختیار مخاطب قرار می دهد؟
اواخر سال 1390 بود که تصمیم گرفتم با انجام مطالعات عدیده میدانی و کتابخانه ای این پژوهش را در قالب یک کتاب به عنوان یک منبع برای معرفی این روستای تاریخی آذربایجان تدوین کنم. این کتاب شامل کلیاتی درباره مردم شناسی روستای کندوان، معنی و مفهوم معماری صخره ای، بافت روستای کندوان، گونه شناسی صخره های مسکونی، فضاهای داخلی صخره های مسکونی، معماری صخره ای و گردشگری روستایی است.
روستای کندوان از بُعد مردم شناسی و تاریخی دارای اهمیت زیادی است و قطعا تدوین کتابی مرجع برای معرفی این روستای تاریخی و مهم از منظر گردشگری و اقتصادی می تواند سهم بسزایی در حفظ و حراست فرهنگ منحصر به فرد این منطقه داشته باشد. من در کتاب حاضر تلاش کرده ام، مسکن و معماری روستای صخره ای کندوان را از منظر مردم شناسی به صورت مستند، مطالعه و توصیف کرده و نتایج حاصل از مطالعات چندین ساله ام را در اختیار علاقه مندان این حوزه قرار دهم.
با توجه به محتوای کتاب این سوال به فکر می رسد که شما در زمینه معماری یا بوم شناختی فعالیت حرفه ای دارید یا نه؟
بله من هم به کار تدریس مشغول هستم و هم سال هاست که به مطالعات مردم شناختی و جامعه شناختی به خصوص در روستاهای استان و حتی وقایع تاریخی مشغول هستم و در حال حاضر هم کتاب نگاهی مردم شناختی به چادر ایلات و عشایر شاهسون در دست تالیف دارم و امیدوارم تا اواخر سال جاری یا نهایتا تا اوایل سال 1401 آن را نیز به چاپ برسانم.
اهمیت نگارش کتاب های مرجع و مستندنگاری در زمینه بوم شناسی از نظر شما چیست؟
نگارش کتاب های مرجع در رابطه با بوم شناسی به دست پژوهشگران در این حوزه، زمینه را برای شناخت بیش از پیش بوم های موجود در کشور و شهرستان ها و افزایش اطلاعات علمی به صورت مستند فراهم می کند. امیدوارم این کتاب آغازگر راهی برای جلب توجه پژوهشگران برای مطالعه و شناخت هرچه بیشتر ابعاد مختلف این روستای تاریخی و معرفی بیش از پیش ظرفیت های روستای صخره ای کندوان از منظر توسعه گردشگری باشد.
به عنوان یک محقق مردم شناس یا فردی که باید زمینه شناخت کافی در رابطه با شیوه زندگی مردم بومی داشته باشد، چه مدت در میدان مطالعه حضور داشتید؟
من حدود 20 سال به طور متناوب در کندوان حضور داشتم در آنجا مانده ام و با اهالی بومی این روستا زندگی کرده ام و تلاش کرده ام شیوه زندگی مردم آن را تا جایی که مقدور بوده بشناسم.
جامعه هدف این کتاب از نظر شما چه کسانی هستند؟
من در نگارش این کتاب که حاصل پژوهش های شخصی ام برای دریافت مدرک کارشناسی ارشد در رشته مردم شناسی در دانشگاه تهران در دهه هفتاد بود، دانش پژوهان و دانشجویان را به عنوان مخاطب اصلی قرار داده ام با این حال محتوای کتاب به گونه ای است که در کنار این قشر بزرگ از جامعه سایر علاقه مندان فرهنگ و هنر و به طور کلی مردم ایران می توانند مورد خطاب باشند.
متاسفانه بیشتر کتاب های بوم شناختی دارای جلوه های خُشک و بروشور وار هستند که تنها به دادن اطلاعاتی به مخاطب اکتفا می کنند. در کتاب شما تقریبا شاهد لطافت و ظرافت در برخی فصل ها هستیم. نظر خودتان در این مورد چیست؟ فکر می کنید توانسته اید از زبان صرف علمی فاصله بگیرید؟
من تمام تلاشم را کرده ام تا اطلاعات را با تکیه بر مشاهدات میدانی و همچنین مشاهدات مشارکتی انجام دهم. به اعتقاد من اگر در نگارش کتاب های علمی و بوم شناختی برگرفته از مطالعات میدانی و مشارکت نویسنده در فرایند تحقیق و جریان زندگی در آن منطقه باشد، اطلاعات مورد توجه بیش تر مخاطبان قرار می گیرد.
در حالی که تا به امروز چندین جلد کتاب از طریق نویسندگان و پژوهشگران درباره کندوان نوشته شده است، علت توجه شما به این روستای تاریخی چیست؟
علت توجه من به روستای تاریخی کندوان همانا ویژگی بی نظیر این منطقه است. کندوان یک روستای شگفت انگیز است که دارای پتانسیل های زیادی است که می تواند مورد توجه محققان قرار بگیرد و علی رغم نگارش یک تعداد کتاب در رابطه با کندوان تا جایی که من اطلاع دارم در زمینه مسکن و معماری کندوان از منظر مردم شناسی تا به امروز کتابی منتشر نشده است و کتاب من از اولین کتاب هایی است که از دید مردم شناسی به این مقوله می پردازد.
برای گردآوری داده ها و اطلاعات کتاب از چه منابعی استفاده کرده اید؟
داده ها و اطلاعات کتاب را از دو منبع اصلی گردآوری کرده ام، اولی از منابع کتابخانه ای (کتاب ها، مقالات، گزارش ها و پژوهش ها) که به همین منظور حدود صد عنوان منبع را مطالعه کرده و در کتاب به آنها اشاره کرده ام. دومین مرجع تحقیقات من که بخش عمده ای از محتوای کتاب را در بر می گیرد از طریق مطالعات میدانی و پژوهش های مشاهده ای با استفاده از ابزارها و تکنیک های مختلف جامعه شناختی به دست آمده است.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایراندور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه
mahsanblog.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای مهسان بلاگ