مقبره ماسولوس در بدروم ترکیه، باقی مانده ای از عجایب هفتگانه - مهسان بلاگ

ماسولوس و هالیکارناسوس

ماسولوس یکی از فرمانداران ایرانی بود که به طور نیمه مستقل در منطقه کاریا در جنوب غربی ترکیه امروزی در سال 377 پیش از میلاد حکومت می کرده است. او در حدود 370 سال پیش از میلاد هالیکارناسوس را به عنوان پایتخت خود انتخاب نمود. هالیکارناسوس در حال حاضر یک شهر باستانی مشهور بوده که به عنوان محل تولد هرودوت، مورخ قرن پنجمی شناخته می شود و تاریخ آن به دوران برنز باز می شود. ماسولوس شهر را عظیمتر ساخته و بسیاری از ساختمان های زیبا، یک بندر جدید، کاخ و همچنین چندین عبادتگاه را به آن اضافه کرد. منطقه کاریا به لطف کنترل و توسعه شهرهای ساحلی پیروز شد تا در تجارت شرق مدیترانه سرمایه گذاری کرده و بتواند با بندر رودوس تبادلات تجاری بسیاری داشته باشد. قوانین ساخت و ساز حاکم منطقه باعث ایجاد شبکه ای از راه ها برای سهولت دسترسی اماکن و همچنین افزایش رفاه منطقه شد که موجب شد تا درامد های مالیاتی به سوی پایتخت روانه شود.

ثروت هایی که در صندوق های سلطنتی کاریا انباشته شده بود در یکی از عظیمترین پروژه های ساختمانی شخصی که در دنیا باستان وجود داشته است مورد استفاده نهاده شد. زمانی که ماسولوس در سال 353 پیش از میلاد درگذشت بدن او در مکانی که به ماسولیون یا ماسولوم شناخته می شد در هلیکارناسوس دفن شد. این آرامگاه توسط حاکم برای خود و فرزندانش در سال 367 پیش از میلاد آغاز به ساخت کرده و توسط خواهر همسرش به نام آرتمیسیا (Artemisia) به اتمام رسید. این مقبره احتمالا در سال 350 پیش از میلاد تکمیل شده است، هرچند آرتمیسیا یک سال پیش از آن درگذشته بود. او نیز احتمالا توسط همسر و نسل های بعدی خانواده اش به خاک سپرده شد. این مقبره به عنوان یک بنای مقدس برای شهر و سلسله در نظر گرفته شده و همچنین در مرکز شهر واقع شده بود که توسط یک راه پله عظیم به آگورا (agora) متصل می شده است.

ماسولوم یا مقبره ماسولوس

ساخت مقبره ماسولوس با توجه به نوشته های ویتروویوس (Vitruvius) در قرن یکم پیش از میلاد گفته شده که تحت نظارت پیدیوس پیرا (Pythius of Priene) و مجسمه ساز به نام ساتیروس (Satyrus) اجرا شده است. این بنا همانند خود منطقه کاریا ترکیبی متمایز از ویژگی های معماری یونانی، خاور نزدیک و مصر بوده است. همچنین این مقبره از سنگ مرمر آناتولی و پنتلیک و در یک مزرعه مستطیلی شکل ساخته شده است که شامل یک سقف هرمی و پلکانی می باشد. در بالای سقف مجسمه عظیمی از ماسولوس سوار بر ارابه ای در پوشش هرکول طراحی شده که توسط خود پیدیوس ساخته شده است.

مجسمه ارابه بالای هرم یکی از مجسمه های باقی مانده است

حفاری های مدرن در هالیکارناساس ابعاد واقعی موسولوم که امروزه تنها بخش هایی از آن باقی مانده است را نشان می دهد. پایه این مقبره در حقیقت به اندازه 38 در 32 متر بوده که این موضوع را می توان از سنگ های گوشه که هنوز باقی مانده است متوجه شد. این بنای شگفت آور دارای 36 ستون و هرمی با 24 پله بوده است. سنگ سردر باقی مانده از این بنا نشام می دهد که فاصله ستون های چقدر بوده است و از این طریق می توان به ابعاد کلی ساختمان برابر با 32 متر در 26 متر رسید. علاوه بر این یک دیوار بلند 2 متری تمام محوطه را احاطه کرده است.

یکی از قطعه های باقی مانده از مجسمه ارابه بالای هرم نشان می دهد که قطر کامل آن احتمالا بیش از 2 متر بوده و ارتفاع متصور برایش در حدود 6 متر بوده است. این آرامگاه دارای یک صندلی مخصوص سلطنتی و همچنین بقایایی از قربانیان مانند گاو، گوسفند و پرندگان بوده که نشان دهنده این است که مقبره ماسولوس به عنوان مرکزی برای قهرمانان به شمار می رود. آنچه در مقبره موجود بوده احتمالا به نقش ماسولوس به عنوان بنیانگذار شهر در سال 370 پیش از میلاد اشاره داشته است. از سوی دیگر ممکن است آنچه باقی مانده است نشانی از مراسمی برای حاکم مرده پیش از سفر او به زندگی جدیدش باشد.

به گفته نویسندگان باستان، مجسمه ساز مشهور به نام لئوچارز (Leochares) در بعضی از مجسمه سازی های تزیینی ماسولوم نقش داشته است. پلینی همچنین در خصوص همکاری سه هنرمند مشهور دیگر به نام های تیموتئوس (Timotheus)، بریاکسیس (Bryaxis) و اسکوپاس (Scopas) نیز مواردی را گفته است. پس از آن ماسولوم بسیاری دیگر از مجسمه ها را در سه مقیاس مختلف و رنگ های روشن در خود جای داده بوده است. سراسر مقبراه ماسولوس از این مجسمه ها پر شده به طوری که بعضی از آن ها می توانستند بین ستون ها ایستاده و بعضی دیگر در ورودی ها نهاده شده باشند. قطعاتی که در باقی مانده های مقبره به دست آمده است به 66 مجسمه متعلق بوده و مورخان بر این باورند که احتمالا 100 عدد از آن ها در ابتدا وجود داشته است.

یکی از مجسمه های مقبره ماسولوس در موزه بریتانیا قرار گرفته است

یکی از این مجسمه ها که در موزه بریتانیا قرار گرفته است با ارتفاعی 3 متری، مردی است که لباس یونانی متعلق به مردم کاریا را بر تن دارد. همچنین کتیبه ای که در بالای صندلی سلطنتی وجود داشته است شامل حکاکی روی سنگ مرمر بوده و با اضافه شدن فلز به آن سلاح ها و اسب های سلطنتی ترسیم شده است. این کتیبه درست در زیر چوبه نهاده شده بوده و تقریبا یک متر ارتفاع داشته است. این کتیبه شامل تصاویری از یونانیان و ارابه ها می باشد اگرچه که ممکن است بخش های دیگری از آن نیز در اطراف داخل آرامگاه افتاده باشد. کتیبه دیگری نیز بر روی ارابه نهاده شده و همچنین شیرهای عظیمی در پایه های هرم سقف نهاده شده اند.

در اینجا شاید راز موقعیت ماسولوس به عنوان ترکیبی باشکوه از معماری برجسته و مجسمه غول پیکر صرفا بخشی از لثر بصری باشد. ماسولوم بر خلاف بسیاری دیگر از عجایب باستانی با وجود چندین زلزله که در طول قرن ها روی داده است باقی مانده است. احتمالا آرامگا در دوران میانه یعنی حدود قرن سیزدهم سقوط کرده است.

منبع: www.ancient.eu

karnikan.ir: مجله کارنیکان: وبلاگ خبری و تحلیلی

kashia.ir: کاشیا | مجله گردشگری و مسافرتی