باغ گیاه شناسی مونترال: واحه سبز دانش و زیبایی - مهسان بلاگ

این باغ، جزئی جدایی‌ناپذیر از مجموعه بزرگ "اسپاس پور لا وی" (Espace pour la vie) است که بزرگترین مجتمع موزه‌های علوم طبیعی کانادا را تشکیل می‌دهد. این مجتمع شامل بیودوم (Biodôme)، حشره‌شناسی (Insectarium)، پلانتاریوم (Planetarium) و بیوسفر (Biosphere) نیز می‌شود و تمامی این جاذبه‌ها در فاصله پیاده‌روی از یکدیگر در پارک المپیک مونترال قرار گرفته‌اند. این یکپارچگی، فراتر از صرفاً یک گروه از جاذبه‌های توریستی، یک رویکرد جامع و بلندمدت را برای آموزش علوم طبیعی و حفاظت از محیط زیست در سطح شهر مونترال نشان می‌دهد. با گردآوری این مؤسسات تحت یک چتر واحد، هم‌افزایی قابل توجهی در برنامه‌های آموزشی و پژوهشی ایجاد می‌شود که به افزایش آگاهی عمومی در مورد تنوع زیستی، ارتباط عمیق علوم طبیعی با زندگی روزمره و اهمیت حیاتی حفاظت از محیط زیست کمک می‌کند. این ساختار، مونترال را به عنوان یک شهر پیشرو در ترویج فرهنگ علمی و زیست‌محیطی در سطح جهانی مطرح می‌سازد و تعهد آن را به توسعه پایدار و آموزش نسل‌های آینده به وضوح نشان می‌دهد.

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با کارگزار مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.

باغ گیاه‌شناسی مونترال با میزبانی 22,000 گونه گیاهی و رقم‌های پرورشی مختلف، در زمره مهم‌ترین باغ‌های گیاه‌شناسی دنیا قرار دارد. این مجموعه شامل حدود 20 تا 30 باغ موضوعی در فضای باز و 10 گلخانه نمایشگاهی است که در تمام طول سال باز هستند و امکان بازدید از مجموعه‌های متنوع گیاهی از قاره‌های مختلف را فراهم می‌کنند. این ویژگی منحصر به فرد به بازدیدکنندگان اجازه می‌دهد تا حتی در سرمای زمستان مونترال، تجربه‌ای بی‌نظیر از تماشای گیاهان گرمسیری و گونه‌های متنوع دیگر داشته باشند. این باغ به عنوان یک واحه آرام و وسیع در دل شهر، فرصتی ایده‌آل برای ارتباط با طبیعت و فرار از شلوغی شهری را فراهم می‌آورد.

تاریخچه و بنیان‌گذاران

ایده ایجاد یک باغ گیاه‌شناسی در جزیره مونترال از قرن نوزدهم میلادی در میان نخبگان انگلیسی‌زبان شهر مطرح شد، اما طرح‌های اولیه به دلیل موانع اداری و شرایط آب و هوایی سخت کبک که نیازمند سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه و عزم راسخ بود، به ثمر نرسید. این رویا در نهایت توسط برادر ماری-ویکتورین (با نام اصلی کنراد کیروآک)، گیاه‌شناس و معلم برجسته فرانسوی-کانادایی، به واقعیت پیوست. او با شور و اشتیاق فراوان برای تحقیقات علمی و بیدار کردن معاصرانش نسبت به اهمیت یادگیری علوم، به این پروژه حیات بخشید.

علاقه ماری-ویکتورین به گیاه‌شناسی در اوایل کارش و زمانی که به دلیل مشکلات سلامتی اغلب در بیمارستان، کتابخانه و باغ کالج سنت-ژروم وقت می‌گذراند، شکل گرفت. او در آنجا به عنوان باغبان دستیار مشغول شد و متوجه کمبود دانش خود در مورد گیاهان کبک شد که همین امر جرقه‌ای برای اشتیاق او به گیاه‌شناسی شد. از سال 1910، او برنامه‌ریزی برای نگارش راهنمای گیاهان کبک را آغاز کرد که در نهایت به اثر کلاسیک او، "فلور لورنسیان" (Flore Laurentienne) در سال 1935 منجر شد؛ اثری که هنوز هم یک مرجع مهم در این زمینه است. او با وجود خودآموز بودن، در سال 1920 به عنوان اولین رئیس بخش گیاه‌شناسی در دانشگاه مونترال منصوب شد و در سال 1923 در تأسیس انجمن کانادایی-فرانسوی برای پیشرفت علوم (ACFAS) مشارکت داشت. پس از بازدید از باغ‌های گیاه‌شناسی اروپا و آفریقا در سال 1929، او متقاعد شد که مونترال به باغ گیاه‌شناسی خود نیاز دارد و مبارزه‌ای ده ساله را برای تحقق این چشم‌انداز آغاز کرد.

باغ گیاه‌شناسی در دهه 1930 و در اوج رکود بزرگ (Great Depression) ایجاد شد و نمادی از تحول کبک به یک جامعه مدرن است. با حمایت روزنامه "لو دووار" (Le Devoir) و "انجمن باغ گیاه‌شناسی مونترال" (تأسیس ژانویه 1930)، شهر مونترال در نهایت با این پروژه موافقت کرد. در مارس 1931، بخشی از پارک میسونف (Maisonneuve Park) برای باغ اختصاص یافت. هنری توشر (Henry Teuscher)، گیاه‌شناس آلمانی، به عنوان معمار منظر اصلی انتخاب شد و طرح‌های اولیه باغ را ارائه داد. او برنامه "باغ ایده‌آل" خود را در طول چهار سال تدوین کرد. در سال 1936، توشر به عنوان سرپرست و باغبان ارشد وارد مونترال شد و در 7 می همان سال، اولین کلنگ‌زنی انجام شد. در پاییز 1936، توشر با استخدام 2,000 کارگر بیکار از طریق یک برنامه دولتی کبک، به ساخت ساختمان اداری، گلخانه‌های تولیدی، جاده‌ها و حفاری دو دریاچه باغ کمک کرد. این اقدام، فراتر از توسعه یک مؤسسه علمی، به عنوان یک برنامه اشتغال‌زایی گسترده عمل کرد و فرصت‌های شغلی حیاتی را در دوران بحرانی رکود بزرگ فراهم آورد. این نمونه‌ای بارز از سرمایه‌گذاری زیرساختی با منافع چندگانه است که در آن، زیرساخت‌های فرهنگی و علمی با نیازهای اجتماعی و اقتصادی جامعه پیوند خورده و پایداری و اهمیت اجتماعی پروژه را از همان ابتدا تقویت کرده است. توشر به عنوان "پدر دیگر باغ" شناخته می‌شود و متخصصان، هماهنگی و زیبایی باغ را مدیون طرح‌ها و اجرای مداوم او می‌دانند.

اصرار برادر ماری-ویکتورین بر ایجاد باغ گیاه‌شناسی، با وجود موانع اداری و مالی، و همچنین نقش او در تأسیس انجمن‌های علمی و دانشگاهی، نشان‌دهنده یک جنبش گسترده‌تر برای ترویج علم و مدرنیزاسیون در جامعه فرانسوی-کانادایی بود. تلاش‌های او فراتر از ایجاد یک باغ بود؛ او در حال مبارزه با وضعیتی بود که در آن علوم به اندازه کافی در جامعه فرانسوی-کانادایی ارزش‌گذاری نمی‌شد. باغ، دانشگاه و انجمن‌های علمی همگی ابزارهایی برای رسیدن به یک هدف بزرگتر بودند: مدرنیزاسیون جامعه از طریق آموزش و پژوهش علمی. این داستان تأکید می‌کند که چگونه یک پروژه به ظاهر تخصصی می‌تواند در بطن یک تحول اجتماعی و فرهنگی بزرگتر قرار گیرد و به عنوان یک کاتالیزور برای تغییر اجتماعی عمل کند، نه تنها با نمایش گیاهان، بلکه با ترویج سواد علمی، تربیت نسل جدیدی از محققان و ایجاد فضایی برای تبادل دانش. این میراث، اهمیت باغ را از یک جاذبه صرف به یک ستون فقرات فرهنگی و علمی ارتقا می‌دهد.

باغ در کنار رویدادهای کلیدی در تاریخ استان، از جمله جنگ جهانی دوم و موج بین‌المللی‌سازی ناشی از نمایشگاه جهانی 1967، رشد و توسعه یافت. با وجود کاهش فعالیت‌ها در دهه 1960، رهبران جدیدی مانند پیر بورک (Pierre Bourque) و امیل ژاکمن (Émile Jacqmain) باغ را احیا کردند. بورک، که در سال 1980 مدیر باغ شد، فعالانه در سطح بین‌المللی فعالیت داشت و اولین نمایشگاه بین‌المللی فلورالیس (Floralies Fair) را در آمریکای شمالی در سال 1980 سازماندهی کرد. این نمایشگاه، بونسای ژاپنی و پِنجینگ چینی را به عموم معرفی کرد. اکتساب مجموعه‌های بزرگ شرقی تحت مدیریت بورک منجر به ایجاد دو باغ آسیایی برجسته شد: باغ ژاپنی (کامل شده در 1988) و باغ چینی (افتتاح شده در 1991). بسیاری از ویژگی‌های اصلی باغ از طرح توشر حفظ شده‌اند و باغ در طول زمان به صورت هماهنگ تکامل یافته و نمایانگر اهداف اصلی طراح باقی مانده است. این نشان‌دهنده دوراندیشی بنیان‌گذاران و تعهد به حفظ میراث طراحی است. باغ گیاه‌شناسی مونترال در سال 2007 به عنوان سایت تاریخی ملی کانادا (National Historic Site of Canada) تعیین شد، که این عنوان به دلیل وسعت مجموعه‌ها و امکانات آن، از جمله 22,000 گونه و رقم گیاهی، و ارتباط نزدیک آن با برادر ماری-ویکتورین، بنیان‌گذار آن، اعطا شده است.

مساحت و طراحی کلی

باغ گیاه‌شناسی مونترال مساحتی معادل 75 هکتار (190 جریب) را در شرق مونترال، کبک، اشغال می‌کند. این وسعت قابل توجه، آن را به یکی از بزرگترین باغ‌های گیاه‌شناسی در جهان تبدیل کرده است. بیش از نیمی از مساحت باغ، حدود 40 هکتار، به آربورتم (Arboretum) اختصاص دارد که یک جنگل وسیع در قلب شهر است و شامل تقریباً 7,000 نمونه درخت و درختچه از حدود 800 گونه می‌شود. این آربورتم تقریباً تمامی گونه‌های درختی را که قادر به رشد در آب و هوای مونترال هستند، در خود جای داده است.

باغ به عنوان یک چشم‌انداز فرهنگی با ویژگی‌های رسمی و منظره‌سازی توصیف می‌شود. طراحی باغ بر تقارن و عظمت تأکید دارد، به ویژه در باغ‌های پذیرایی (Reception Gardens)، باغ‌های نمایشگاهی و باغ آبی، که دارای محورهای متقارن و عناصر منظره‌سازی مشخص هستند. تأثیرات جنبش منظره‌سازی انگلیسی (English Picturesque movement) در ویژگی‌های غیررسمی منظره‌سازی رمانتیک و خطوط موج‌دار در مناطقی مانند باغ رز و جویبار گل‌دار (Flowery Brook) و همچنین در طبیعت آربورتم، باغ جوانان، باغ آلپاین و باغ ملل اولیه به وضوح مشهود است.

ساختمان اداری باغ، که بین سال‌های 1932 و 1938 ساخته شده، به سبک آرت دکو (Art Deco) طراحی شده است. این سبک در استفاده از سنگ آهک، آجر با عناصر تزئینی مانند زیگزاگ‌ها، نقوش جناغی، نقش برجسته‌ها (bas-reliefs)، گلدان‌ها و مدالیون‌ها در ساختمان اداری و همچنین حوضچه‌های هشت‌ضلعی و آبشاری باغ‌های پذیرایی مشهود است. نمادهای میراث طبیعی کبک و کانادا نیز در باغ به کار رفته‌اند، مانند حوضچه‌های تزئین شده با مدالیون‌های حکاکی شده از سگ آبی، حواصیل، برگ افرا و مخروط کاج. چهار نقش برجسته سفالی اثر هنری هبرت (Henri Hébert) بر نمای ساختمان اداری، دانش باغبانی بومیان آمریکای شمالی و استفاده آن‌ها از گیاهان بومی را به تصویر می‌کشد.

ترکیب سبک‌های طراحی رسمی (فرانسوی) و منظره‌سازی (انگلیسی) در باغ، همراه با عناصر نمادین بومی کانادا و تأثیرات فرهنگی آسیایی، نشان‌دهنده یک رویکرد جهان‌شمول و در عین حال محلی در طراحی منظر است. این ترکیب نه تنها زیبایی بصری را افزایش می‌دهد، بلکه داستان‌های فرهنگی و تاریخی متنوعی را نیز روایت می‌کند و باغ را به یک فضای آموزشی چندبعدی تبدیل می‌سازد. این تلفیق سبک‌ها و نمادها صرفاً یک انتخاب زیبایی‌شناختی نیست، بلکه یک بیانیه فرهنگی و هویتی است. باغ به طور آگاهانه هویت چندفرهنگی مونترال و کانادا را بازتاب می‌دهد، در حالی که ریشه‌های اروپایی و بومی خود را نیز گرامی می‌دارد. این رویکرد، باغ را به یک فضای آموزشی زنده تبدیل می‌کند که بازدیدکنندگان می‌توانند از طریق طراحی منظر، در مورد تاریخ، فرهنگ و تنوع زیستی مناطق مختلف جهان و کانادا بیاموزند. این طراحی با روایت، به باغ امکان می‌دهد تا به عنوان یک پلتفرم برای گفتگوی فرهنگی عمل کند و به تقویت هویت و انسجام اجتماعی کمک کند.

باغ شامل حدود سی باغ موضوعی، ده گلخانه نمایشگاهی و یک آربورتم گسترده است. این تنوع، امکان کاوش در دنیای گیاهان را در تمامی فصول فراهم می‌کند.

باغ‌های موضوعی و مجموعه‌های گیاهی خاص

باغ گیاه‌شناسی مونترال با داشتن مجموعه‌ای غنی از باغ‌های موضوعی و گلخانه‌های نمایشگاهی، تجربه‌ای بی‌نظیر از تنوع گیاهی و فرهنگی را ارائه می‌دهد. این باغ‌ها نه تنها زیبایی‌های طبیعی را به نمایش می‌گذارند، بلکه به عنوان ابزاری برای دیپلماسی فرهنگی و آموزش بین‌فرهنگی عمل می‌کنند. این باغ‌ها صرفاً مجموعه‌های گیاهی نیستند؛ آن‌ها فضاهای روایی هستند که از طریق طراحی منظر، معماری، و فعالیت‌های فرهنگی به انتقال دانش و درک بین‌فرهنگی کمک می‌کنند. این رویکرد، باغ را به یک موزه زنده فرهنگ‌های جهانی تبدیل می‌کند که از طریق طبیعت، ارتباطات انسانی را تقویت می‌کند و به کاهش سوءتفاهم‌ها و افزایش احترام متقابل بین فرهنگ‌ها کمک می‌کند. این مدل از باغ‌های فرهنگی می‌تواند به عنوان یک الگوی موفق برای ترویج همزیستی و درک جهانی در شهرهای چندفرهنگی عمل کند.

در ادامه به معرفی برخی از برجسته‌ترین باغ‌های موضوعی و مجموعه‌های گیاهی خاص می‌پردازیم:

باغ‌های موضوعی برجسته:

• باغ چینی: این باغ یکی از محبوب‌ترین و چشمگیرترین بخش‌های باغ گیاه‌شناسی مونترال است که از باغ‌های خصوصی سلسله مینگ (قرن 14 تا 17) الهام گرفته شده است. این باغ با همکاری تیم‌هایی از مونترال و شانگهای (شهر خواهرخوانده مونترال) ساخته شده و بزرگترین باغ چینی در نوع خود در خارج از چین محسوب می‌شود. سازه‌های زیبا و سنتی چینی، از جمله هفت ساختمان کلاسیک چینی، در اطراف یک دریاچه مرکزی قرار گرفته‌اند. تالار دوستی (Friendship Hall) بزرگترین سازه است که سقف آن با موجودات سنتی چینی مانند ققنوس و اژدها تزئین شده است. باغ چینی میزبان جشنواره سالانه "باغ‌های نور" (Gardens of Light) است که از اوایل سپتامبر تا 31 اکتبر برگزار می‌شود و صدها فانوس رنگارنگ و با دقت ساخته شده، از جمله یک فانوس اژدهای عظیم، باغ را روشن می‌کنند.
• باغ ژاپنی: این باغ آرامش‌بخش شامل یک باغ ذن (Zen Garden) با سنگ و درختان کوچک در نزدیکی پاویون ژاپنی است. یک حیاط محصور در پشت پاویون ژاپنی شامل مجموعه‌ای متنوع از درختان بونسای است. همچنین یک باغ چای (Tea Garden) وجود دارد که با تورهای هدایت‌شده قابل بازدید است و مراسم چای سنتی در آن برگزار می‌شود. زنگ صلح (Peace Bell)، هدیه‌ای از هیروشیما، نیز در این باغ قرار دارد.
• باغ ملل اولیه: این باغ فرهنگی به بومیان آمریکای شمالی و ارتباط ویژه آن‌ها با دنیای گیاهان ادای احترام می‌کند و بزرگترین باغ در آمریکای شمالی است که به این موضوع اختصاص یافته است. شامل جنگل‌های سخت‌چوب (hardwood forest) با درختان بلوط و افرا و همچنین جنگل‌های نرم‌چوب (softwood forest) با درختان توس و گیاهان دارویی است. سازه‌های زیستگاهی مانند ویگوام (wigwam) و تیپی (teepee) نیز در این بخش وجود دارد.
• باغ رز: باغ رز مونترال با بیش از دو هکتار مساحت و نزدیک به 7,000 بوته رز و تقریباً 10,000 نمونه رز از بیش از 900 گونه، یکی از بزرگترین باغ‌های رز در آمریکای شمالی است. این باغ در سال 1976 به افتخار بازی‌های المپیک مونترال ایجاد شد.
• باغ آبی: این باغ در میان باغ رز قرار دارد و انواع گیاهان آبزی را در حوضچه‌های مرتفع به نمایش می‌گذارد، از جمله نیلوفرهای آبی و نیلوفرهای مقدس. نیلوفرهای آبی غول‌پیکر "ویکتوریا" با برگ‌هایی تا 3 متر عرض، از جاذبه‌های اصلی هستند.
• آربورتم: بیش از نیمی از مساحت باغ (40 هکتار) را پوشش می‌دهد و حدود 6,000 نمونه از 800 گونه درخت و درختچه را در خود جای داده است. این جنگل وسیع در قلب شهر، فرصتی عالی برای پرنده‌نگری و مشاهده تنوع زیستی فراهم می‌کند.
• باغ آلپاین: این باغ بازدیدکنندگان را به گشت و گذار در دنیای گیاه‌شناسی می‌برد و شامل 4,000 گونه و رقم از گیاهان آلپاین است.
• سایر باغ‌های موضوعی: از دیگر باغ‌های مهم می‌توان به باغ خوراکی‌ها (که محصولاتش به خیریه‌ها اهدا می‌شود) ، باغ گیاهان دارویی ، باغ صومعه و باغ نوآوری‌ها اشاره کرد.

گلخانه‌های نمایشگاهی (Exhibition Greenhouses): باغ دارای 10 گلخانه نمایشگاهی است که در تمام طول سال باز هستند و امکان بازدید از مجموعه‌های متنوع گیاهی را در هر فصلی فراهم می‌کنند. این گلخانه‌ها شرایط خاصی را برای پرورش گیاهان مختلف حفظ می‌کنند و شامل مناطق خشک‌تر و گلخانه‌های مرطوب مانند جنگل‌های بارانی گرمسیری، خانه‌های ارکیده و سرخس‌ها می‌شوند. مجموعه‌های گیاهی خاصی مانند آرویدها، بگونیاسه‌ها، بونسای و پِنجینگ، بروملیاسه‌ها، کاکتوس‌ها و سایر ساکولنت‌ها، سیکادها، سرخس‌ها، گسنریادها و ارکیده‌ها در این گلخانه‌ها نگهداری می‌شوند.

نقش در پژوهش، حفاظت و آموزش

باغ گیاه‌شناسی مونترال فراتر از یک جاذبه توریستی، به عنوان یک مؤسسه علمی، فرهنگی و اجتماعی با مأموریت‌های چندوجهی در زمینه‌های پژوهش، حفاظت و آموزش فعالیت می‌کند.

پژوهش‌های گیاه‌شناسی: باغ گیاه‌شناسی مونترال به عنوان یک مؤسسه علمی، میزبان مجموعه‌های گیاهی زنده است که توسط کارکنان متخصص باغبانی و گیاه‌شناسان ماهر نگهداری می‌شوند. این باغ بستری برای مطالعات گیاه‌شناسی مختلف از جمله تاکسونومی (طبقه‌بندی گیاهان)، مورفولوژی (ریخت‌شناسی)، فیزیولوژی گیاهی، ژنتیک، اکولوژی و بیوتکنولوژی است. پژوهش‌ها توسط تیم گیاه‌شناسان باغ و با همکاری اساتید و محققان "مؤسسه تحقیقات بیولوژی گیاهی دانشگاه مونترال" (Institut de recherche en biologie végétale of the Université de Montréal) که وابسته به باغ است، انجام می‌شود. این تلاش‌های پژوهشی منجر به تخصص‌های پیشرو در زمینه‌هایی مانند کاشت و مراقبت از درختان در محیط‌های شهری و توسعه سیستم‌های فیلتراسیون و تصفیه فاضلاب با استفاده از گیاهان آبزی شده است. باغ به عنوان یک مرکز تحقیقاتی، دارای امکاناتی مانند آزمایشگاه‌ها، گلخانه‌ها، اتاق‌های رشد، هرباریوم (Herbarium) و سیستم‌های مدیریت داده است. هرباریوم ماری-ویکتورین شامل نمونه‌هایی است که 99٪ از تمام گیاهان کبک را پوشش می‌دهد.

باغ گیاه‌شناسی مونترال نه تنها یک مرکز نمایش گیاهان است، بلکه یک مرکز فعال پژوهش و توسعه در زمینه فیتوتکنولوژی (phytotechnology) و حفاظت از محیط زیست شهری است. تمرکز بر فیتوتکنولوژی، به ویژه در زمینه تصفیه آب و کاهش ردپای کربن، نشان‌دهنده تعهد آن به حل مشکلات واقعی و فوری زیست‌محیطی است. این باغ به طور فعال در توسعه راه‌حل‌های پایدار برای شهرها و فراتر از آن مشارکت دارد. این نقش فعال در پژوهش‌های کاربردی، اعتبار علمی باغ را به شدت افزایش می‌دهد و آن را به یک مرجع جهانی در زمینه فیتوتکنولوژی و حفاظت از محیط زیست شهری تبدیل می‌کند. این می‌تواند منجر به همکاری‌های بین‌المللی بیشتر، جذب سرمایه‌گذاری برای تحقیقات و تأثیرگذاری بر سیاست‌های زیست‌محیطی در مقیاس وسیع‌تر شود.

تلاش‌های حفاظت از گیاهان: یکی از مأموریت‌های اصلی باغ از زمان تأسیس آن در سال 1931 توسط برادر ماری-ویکتورین، حفاظت، توسعه و ارائه مجموعه‌های گیاهی زنده به عموم بوده است. باغ به طور فعال مجموعه‌های گیاهی خود را مدیریت می‌کند که شامل جمع‌آوری گیاهان از طریق تبادل، خرید، اهدا و برداشت از طبیعت است. باغ در حفاظت از تنوع زیستی نقش مهمی ایفا می‌کند، به ویژه از طریق حفاظت برون‌زیستی (ex situ conservation)، که شامل کشت گیاهان وحشی در خارج از محیط طبیعی آن‌هاست. این رویکرد مزایایی مانند فراهم کردن مواد گیاهی برای بازگرداندن گونه‌ها به مناطق تخریب شده، کاهش فشار بر جمعیت‌های وحشی و در دسترس قرار دادن گونه‌های نادر برای تحقیقات علمی و آموزش را دارد. حفاظت برون‌زیستی همچنین شامل نگهداری نمونه‌های بذر، گرده یا تکثیرشونده‌ها و کشت بافت و سلول درون‌شیشه‌ای (in vitro) است. باغ به عنوان "وجدان زیست‌محیطی" شهر عمل می‌کند و سیاست‌های کاشت درخت و حفظ محیط‌های طبیعی را ترویج می‌دهد. باغ با شهرها و سازمان‌های محلی برای حفظ یا بازسازی زیستگاه‌ها همکاری می‌کند و مشاوره تخصصی، کمک عملی، پایگاه‌های داده و اطلاعات لازم برای مدیریت گیاهان با هدف حفاظت و استفاده پایدار را ارائه می‌دهد.

برنامه‌های آموزشی: باغ گیاه‌شناسی یک منبع آموزشی عالی است. بخش برنامه‌های عمومی آن انواع فعالیت‌های آموزشی را برای عموم و مدارس ارائه می‌دهد. باغ‌های فرهنگی، باغ ملل اولیه و پاویون درخت فردریک بک (Frédéric Back Tree Pavilion) تجربیات یادگیری اصیل و منحصر به فردی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کنند. "باغ‌های جوانان" (Youth Gardens) به طور خاص کودکان را با لذت باغبانی و عجایب علوم طبیعی آشنا می‌کنند. کتابخانه باغ دارای مجموعه‌ای گسترده از انتشارات گیاه‌شناسی و باغبانی، همراه با یک کتابخانه رسانه‌ای حاوی مجموعه وسیعی از عکس‌های گیاهان و خود باغ است. این یکی از بزرگترین مراکز مستندسازی باغبانی، گیاه‌شناسی و منظر در کانادا است. باغ رویدادهای آموزشی ویژه‌ای مانند "وحشت‌های هالووین" (Halloween shivers) و "باغ‌های نور" را در پاییز برگزار می‌کند. باغ همچنین کمپ‌های تابستانی برای کودکان، تورهای گروهی مدارس، خدمات تفسیری، کلاس‌ها، سمینارها و انتشاراتی را ارائه می‌دهد که تبادل اطلاعات بین باغ‌های گیاه‌شناسی و متخصصان باغبانی و گیاه‌شناسی را تسهیل می‌کند.

نقش فرهنگی و اجتماعی: باغ به عنوان یک مؤسسه فرهنگی، بازدیدکنندگان را به سفری در دنیای گیاهان دعوت می‌کند و آن‌ها را به کشف فرهنگ‌های مختلف، از جمله چین و ژاپن، ترغیب می‌کند. این باغ بخشی جدایی‌ناپذیر از بافت شهری مونترال است و به عنوان وجدان زیست‌محیطی شهر عمل می‌کند و در طول سال‌ها رابطه ویژه‌ای با مردم مونترال برقرار کرده است.

جوایز و افتخارات

باغ گیاه‌شناسی مونترال به دلیل برتری خود در زمینه‌های مختلف، جوایز و افتخارات ملی و بین‌المللی متعددی را کسب کرده است که جایگاه آن را به عنوان یک رهبر جهانی در حفاظت از محیط زیست و هنر باغبانی تثبیت می‌کند.

جایزه جهانی شهرهای سبز (World Green City Awards): باغ گیاه‌شناسی مونترال در اولین دوره جوایز جهانی شهرهای سبز، که توسط انجمن بین‌المللی تولیدکنندگان باغبانی (AIPH) اهدا می‌شود، برنده جایزه در بخش "زندگی سبز برای آب" (Living Green for Water) شد. این جایزه پروژه‌هایی را به رسمیت می‌شناسد که منابع آب را حفظ و هوشمندانه استفاده می‌کنند، آب پاک را برای همه فراهم می‌کنند و ساکنان را از خطرات سیل محافظت می‌کنند. پروژه "ایستگاه‌های فیتوتکنولوژی" باغ گیاه‌شناسی مونترال به طور خاص منجر به این تقدیر شد.

جوایز مسابقه طراحی منظر All-America Selections (AAS): در سال 2015، باغ گیاه‌شناسی مونترال موفق به کسب جایزه اول در مسابقه طراحی منظر All-America Selections (AAS) در بخش "بیش از 100,000 بازدیدکننده" شد. هیئت داوران به ویژه تحت تأثیر تفسیر باغ از تم "هندسه" در باغ نوآوری‌ها، که با یک بستر گل مثلثی شکل که به صورت مورب با یک مسیر چمنی عریض جدا شده بود، قرار گرفتند. بسترهای سبزیجات در باغ گیاهان مفید نیز به دلیل ترکیب خیره‌کننده رنگ‌ها و بافت‌ها مورد تحسین قرار گرفتند. پیش از این، در سال 2014، باغ گیاه‌شناسی تقدیرنامه افتخاری (Honourable Mention) را در همین مسابقه دریافت کرده بود.

عنوان "سایت تاریخی ملی کانادا" (National Historic Site of Canada): باغ گیاه‌شناسی مونترال در سال 2007 به عنوان سایت تاریخی ملی کانادا تعیین شد. این عنوان به دلیل وسعت مجموعه‌ها و امکانات آن، از جمله 22,000 گونه و رقم گیاهی، و ارتباط نزدیک آن با برادر ماری-ویکتورین، بنیان‌گذار آن، اعطا شده است.

دریافت جوایز معتبر در حوزه‌های متنوعی مانند فناوری‌های زیست‌محیطی آب و طراحی منظر، نشان‌دهنده چندبعدی بودن برتری و تعهد باغ به نوآوری در هر دو جنبه علمی و زیبایی‌شناختی است. این ترکیب جوایز نشان‌دهنده یک استراتژی جامع برای تعالی است که در آن باغ نه تنها به مأموریت‌های سنتی خود در زمینه نمایش و آموزش گیاهان پایبند است، بلکه به طور فعال در حل چالش‌های زیست‌محیطی مدرن از طریق پژوهش‌های کاربردی و همچنین پیشبرد هنر طراحی منظر مشارکت دارد. این نشان‌دهنده توانایی باغ در ترکیب علم دقیق با هنر خلاقانه است. این برتری چندوجهی، جایگاه باغ گیاه‌شناسی مونترال را در صحنه جهانی تثبیت می‌کند و آن را به عنوان یک مدل برای باغ‌های گیاه‌شناسی آینده مطرح می‌سازد. این نشان می‌دهد که مؤسسات گیاه‌شناسی می‌توانند همزمان به عنوان مراکز تحقیقاتی پیشرفته، گالری‌های هنری زنده و مدافعان محیط زیست عمل کنند.

اطلاعات بازدید و جاذبه‌های مرتبط

باغ گیاه‌شناسی مونترال علاوه بر جذابیت‌های داخلی خود، به دلیل موقعیت مکانی و یکپارچگی با سایر جاذبه‌های علمی و تفریحی، یک مقصد کامل برای بازدیدکنندگان محسوب می‌شود.

آدرس، ساعات کاری و اطلاعات مربوط به بلیط: باغ گیاه‌شناسی مونترال در آدرس 4101 Sherbrooke St E, Montreal, Quebec H1X 2B2, Canada واقع شده است. شماره تلفن آن 15148683000+ است. ساعات کاری باغ همه روزه به جز دوشنبه‌ها از ساعت 9 صبح تا 5 عصر است. برای سهولت بازدید، خرید بلیط با زمان ثابت به صورت آنلاین به شدت توصیه می‌شود. اطلاعات مربوط به نرخ‌ها و تخفیف‌ها نیز به صورت آنلاین در دسترس است. باغ خدمات مختلفی را برای بهبود تجربه بازدیدکننده ارائه می‌دهد، از جمله سرویس‌های رایگان حمل و نقل، اجاره ویلچر، و امکانات برای کالسکه، میز تعویض پوشک و شیردهی.

یکپارچگی با مجموعه "اسپاس پور لا وی" و امکان بازدید ترکیبی: باغ گیاه‌شناسی بخشی از مجموعه "اسپاس پور لا وی" (Espace pour la vie) است که شامل بیودوم (Biodôme)، حشره‌شناسی (Insectarium)، پلانتاریوم ریو تینتو آلکان (Rio Tinto Alcan Planetarium) و بیوسفر (Biosphere) می‌شود. این جاذبه‌ها در فاصله پیاده‌روی از یکدیگر در پارک المپیک قرار دارند، که امکان بازدید ترکیبی و برنامه‌ریزی آسان برای یک روز کامل را فراهم می‌کند. این نزدیکی، برنامه‌ریزی برای بازدید از چندین جاذبه را آسان می‌کند و یک استراتژی بازاریابی و آموزشی متمرکز را نشان می‌دهد. با گروه‌بندی این مؤسسات، "اسپاس پور لا وی" یک مقصد کامل را برای آموزش علوم طبیعی و تفریح خانوادگی ایجاد می‌کند. این رویکرد به افزایش مدت زمان اقامت بازدیدکنندگان، افزایش درآمد و تقویت پیام کلی در مورد اهمیت طبیعت و علم کمک می‌کند. این فراتر از یک بازدید منفرد، یک تجربه یادگیری همه‌جانبه را ارائه می‌دهد و به مونترال کمک می‌کند تا جایگاه خود را به عنوان یک مرکز پیشرو در علوم طبیعی و گردشگری خانوادگی تثبیت کند.

• حشره‌شناسی (Insectarium): در محوطه باغ قرار دارد و پس از سه سال تحول در بهار 2022 بازگشایی شد و 40٪ بزرگتر شده است. این موزه شامل حشرات زنده مانند عقرب‌ها، رتیل‌ها و سوسک‌های هیس‌کننده، و همچنین مزرعه مورچه‌ها و کندوهای زنبور عسل است.
• بیودوم (Biodôme): در آن سوی خیابان قرار دارد و حیواناتی مانند پنگوئن‌ها، پافین‌ها، ماکائوها و میمون‌ها را در چهار اکوسیستم مختلف (جنگل بارانی گرمسیری، جنگل افرا لورنسی، خلیج سنت لارنس و جزایر زیر قطب جنوب) در خود جای داده است. این ساختمان قبلاً ولودروم (Velodrome) بازی‌های المپیک 1976 بوده است.
• پلانتاریوم (Planetarium): دارای امکانات و تجهیزات مدرن برای ترکیب آخرین نوآوری‌های تکنولوژیکی است.
• بیوسفر (Biosphere): موزه‌ای زیست‌محیطی است که در پارک ژان-دراپو (Parc Jean-Drapeau) در جزیره سنت-هلن (Île Sainte-Hélène) واقع شده است.

رویدادهای سالانه مهم:

• جشنواره "باغ‌های نور" (Gardens of Light): این جشنواره بسیار محبوب هر ساله از اوایل سپتامبر تا 31 اکتبر در باغ چینی برگزار می‌شود و صدها فانوس رنگارنگ و با دقت ساخته شده را به نمایش می‌گذارد.
• شکوفه‌های هفته (Blooms of the week): بازدیدکنندگان می‌توانند قبل از عزیمت به باغ، تقویم شکوفه‌ها و سایر گیاهان قابل توجه را به صورت آنلاین بررسی کنند.

نمایشگاه‌های گذشته مانند "موزاییکالچر" (Mosaïcultures): باغ گیاه‌شناسی مونترال میزبان نمایشگاه‌های هنری برجسته‌ای مانند "موزاییکالچر بین‌المللی مونترال" (Mosaïcultures Internationales de Montréal) بوده است. موزاییکالچر یک هنر باغبانی پیچیده است که شامل ایجاد و نصب آثار هنری زنده عمدتاً از گیاهان با برگ‌های رنگارنگ می‌شود. این نمایشگاه‌ها، مانند "موزاییکالچر 2013" در مونترال، مجسمه‌های زنده عظیم و واقع‌گرایانه‌ای از گیاهان را به نمایش گذاشتند که شامل حیوانات و صحنه‌های فرهنگی می‌شدند و بازدیدکنندگان را در مسیری 2 کیلومتری به تماشای آثار هنرمندان از بیش از 20 کشور دعوت می‌کردند. این رویدادها به دلیل محبوبیت زیاد، گاهی تکرار می‌شدند. هرچند "موزاییکالچر" یک رویداد دائمی نیست و در سال‌های مشخصی برگزار شده است (مانند 2013 و نمایشگاه‌های تکراری در گاتینو در سال‌های 2017 و 2018 که به کانادا 150 اختصاص داشتند)، اما به عنوان یک رویداد هنری و باغبانی برجسته در تاریخ باغ ثبت شده است.

نتیجه‌گیری

باغ گیاه‌شناسی مونترال، از زمان تأسیس خود توسط برادر ماری-ویکتورین، به عنوان یک مؤسسه پیشرو در گیاه‌شناسی، باغبانی و حفاظت از طبیعت شناخته شده است. این باغ با مجموعه‌های گسترده گیاهی، گلخانه‌های نمایشگاهی متنوع و باغ‌های موضوعی منحصر به فرد (مانند باغ چینی، ژاپنی و ملل اولیه)، یک تجربه غنی فرهنگی و آموزشی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.

نقش آن در پژوهش‌های علمی پیشرفته، به ویژه در زمینه فیتوتکنولوژی و حفاظت برون‌زیستی، نشان‌دهنده تعهد آن به حل چالش‌های زیست‌محیطی معاصر است. جوایز و افتخارات بین‌المللی آن، مانند جایزه جهانی شهرهای سبز و جوایز طراحی منظر، برتری آن را در هر دو بعد علمی و زیبایی‌شناختی تأیید می‌کند.

باغ گیاه‌شناسی مونترال، با توجه به تاریخچه آن در دوران رکود، تکامل آن در کنار رویدادهای جهانی (مانند نمایشگاه 1967) و نقش فعلی آن در پژوهش‌های زیست‌محیطی، نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری و ظرفیت تحول یک مؤسسه فرهنگی در پاسخ به نیازهای متغیر جامعه و جهان است. این باغ از یک پروژه اشتغال‌زایی به یک مرکز علمی جهانی تبدیل شده است. این سیر تکاملی نشان می‌دهد که باغ گیاه‌شناسی مونترال صرفاً یک نهاد ثابت نیست، بلکه یک موجودیت پویا و سازگار است. توانایی آن در تغییر و گسترش مأموریت‌های خود از یک پروژه زیرساختی اولیه به یک رهبر در پژوهش‌های زیست‌محیطی و دیپلماسی فرهنگی، نشان‌دهنده یک مدل پایداری سازمانی است. این انعطاف‌پذیری به آن امکان داده تا در هر دوره تاریخی، مرتبط و تأثیرگذار باقی بماند. این الگو می‌تواند به عنوان یک درس مهم برای سایر مؤسسات فرهنگی و علمی عمل کند و نشان می‌دهد که برای بقا و رشد در دنیای در حال تغییر، سازمان‌ها باید قادر به تطبیق، نوآوری و گسترش دامنه فعالیت‌های خود باشند.

در نهایت، باغ گیاه‌شناسی مونترال نه تنها یک جاذبه گردشگری مهم است، بلکه یک مرکز حیاتی برای آموزش عمومی، پژوهش علمی و حفاظت از تنوع زیستی است. این باغ به عنوان یک واحه سبز در دل شهر، فضایی برای آرامش، الهام‌بخشی و ارتباط عمیق‌تر با طبیعت را برای ساکنان و بازدیدکنندگان فراهم می‌آورد. باغ گیاه‌شناسی مونترال نمادی از تعهد مونترال به پایداری، نوآوری و ترویج دانش طبیعی است و به عنوان یکی از مهم‌ترین باغ‌های گیاه‌شناسی در جهان، میراثی ماندگار از دانش، زیبایی و مسئولیت زیست‌محیطی را به آیندگان منتقل می‌کند.