توضیح یک مؤلف کتاب درسی درباره حذفیات کتاب ها - مهسان بلاگ

این نویسنده، پژوهشگر و مؤلف کتاب های درسی زبان و ادبیات فارسی در گفت وگو با خبرنگاران، در پی انتشار فهرستی با عنوان حذفیات کتاب های درسی ادبیات فارسی که در فضای مجازی دست به دست می گردد و از حذف شعر و داستان هایی از ادبیات کلاسیک و معاصر و جایگزینی متن ها و نام هایی دیگر حکایت دارد و البته سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی امروز به این موضوع واکنش نشان داد و گفت در سه سال گذشته متنی از کتاب های فارسی حذف نشده است، اظهار کرد: من در دوره ای در تألیف کتاب های درسی بوده ام، اما بعدها ارتباط من کمرنگ تر بوده است. گاه تصمیم گیری های بعدی ای می شد که در این تصمیم گیری ها چندان نقشی نداشتم.

او افزود: من نزدیک به 15 سال است که دیگر مسئول گروه ادبیات سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی نیستم. فقط گاهی مرا در تیم تألیف دعوت می کردند و من هم با دوستان گروه همکاری و همفکری داشتم. این که به چه دلیل درسی را برداشته اند و یا چرا درسی افزوده شده و یا این که تغییراتی ایجاد شده، مسئول گروه ادبیات سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی بهتر می توانند توضیح بدهند و هر توضیحی که من بدهم ممکن است توضیح نادرست یا ناقصی باشد.

سنگری در توضیح چرایی حذف یا اضافه شدن متن ها به کتاب های درسی ادبیات فارسی، گفت: گاهی افرادی در حذفیاتی که وجود دارد بزرگ نمایی می کنند. آن ها معمولا با واقعیت های کتاب های درسی آشنا نیستند. گاهی اوقات برخی از حذف ها پیشنهاد خود دبیران است زیرا معمولا از آن ها نظرسنجی و نظرخواهی می کنند، یا دبیران نقدهایی می فرستند که باعث می گردد درسی حذف یا درس دیگری اضافه گردد. این طور نیست که ما تصور کنیم هر درسی را هرکس و هر وقت که دلش خواست می تواند حذف کند و یا درس دیگری را وارد کتاب های درسی کند و یا راحت آن را بردارد. آن جا شورایی وجود دارد که اعضایش درباره درس ها نظر می دهند و آن ها را بررسی می کنند.

او با بیان این که شاید یک از دلایل حذف ها درخواست دبیران باشد، گفت: ممکن است دبیران بگویند فلان درس هیچ تناسبی ندارد و قابل تدریس نیست و یا درس بهتری وجود دارد که می تواند جایگزین آن گردد یا بچه ها از فلان درس لذتی نمی برند. پس صرفا این که این درس برای فلان شخصیت است که متعلق به جناح این طرف است یا آن طرف یا به چهره های قبل از انقلاب برمی گردد، در تألیف کتاب های درسی مطرح نیست. حال ممکن است برخی نسبت به آن حساسیت به خرج بدهند که مثلا این داستان چون برای غلامحسین ساعدی بوده و یا این شعر چون برای اخوان یا برای فلان کس بوده شما حذف کرده اید و در واقع دارید مخالف می کنید یا هر انگاره دیگری، درست نیست.

این مؤلف کتاب های درسی سپس بیان نمود: کتاب های درسی پشتوانه دارد و حداقل چندین مجموعه درباره آن ها فکر و بحث و بررسی و سپس از معلمان نظرخواهی می کنند. پیش از این که کتاب چاپ گردد آن را در سایت می گذارند و معلمان آن را می بینند. سازمان نیز بازخورد آن را می بیند. ممکن است چند معلم گفته باشند این درس، درس مناسبی نیست. حتی ممکن است از یک شخصیت انقلاب درسی حذف گردد، اصلا این طور نیست که خدای نخواسته از سر مخالفت با ارزش های انقلاب باشد؛ بلکه دبیران به این نتیجه رسیده اند که این درس، درس مناسبی نیست. گاهی وقت ها هم خواهندگانی هستند که متقاضی مطرح شدن در کتاب های درسی هستند، گاهی درسی متناسب با این خواسته ها وارد کتاب درسی می گردد، اما بعد معلوم می گردد که این درس خیلی هم مناسب نبوده و عکس العمل دبیران را در پی داشته است. من موارد بسیار این چنینی دیده ام. گاهی دبیرانی ما را دیده و گفته اند تو را به خدا این درس را بردارید زیرا مورد اقبال بچه ها نیست، در حالی که ممکن است این درس برای یک شخص نام آور و نویسنده مشهور باشد اما مورد علاقه دانش آموز نباشد، آن وقت آن درس عوض می گردد. آن وقت کسانی می آیند و بدون این که عقبه این ماجرا را بدانند، برخوردهای این طوری می کنند.