شهد جنوب پشت سد بروکراسی های اداری
به گزارش مهسان بلاگ، خرما یکی از محصولات استراتژیک کشاورزی به ویژه استان های جنوبی ایران به شمار می رود که به دلیل اشتغال زایی و ارزآوری بالا در سبد صادرات غیرنفتی کشور صندلی ویژه ای دارد، با این حال به دلیل ضعف در مراحل فرآوری و بسته بندی، ارزش افزوده این محصول نصیب کشورهایی می گردد که به تکنیک های جدید کاشت، برداشت، نگهداری، تولید و بسته بندی مجهز شده اند.
به گزارش خبرنگاران، سالانه حدود هفت میلیون تن خرما در سطح جهان تولید می گردد که سهم ایران از این میزان حدود یک میلیون و 50 هزار تن است و ایران به عنوان دومین کشور تولیدنماینده خرما بعد از کشور مصر شناخته می گردد.
میزان تولید خرمای کشور بسیار بیشتر از میزان مصرف خام آن است و برای اینکه چرخ اقتصاد این محصول بچرخد باید صنایع تبدیلی و فرآوری این محصول گسترش یافته و راه مناسب و هموارتری را در بازارهای جهانی پیدا کند.
توسعه صادرات خرمای کشور احتیاجمند بسته بندی های شیک و مشتری پسند، استاندارد، بهداشتی و مطابق با سلیقه و ذائقه مشتریان است که در گذشته کمتر به این مهم به ویژه برای محصول خرمای استان بوشهر توجه شده است و باید در این جهت حرکت گردد.
بازار مصرف خرما روزبه روز در حال افزایش است و در مصارف صنعتی متعدد این محصول نظیر شیره خرما، شهد خرما، عسل خرما، قند مایع، سرکه خرما، عصاره نوشابه، حلوای خرما، شکلات صبحانه خرما و لواشک خرما مورد استقبال بیشتری واقع شده است و آمار گمرک از صادرات خرما مهر تأییدی بر این موضوع است.
ایجاد زنجیره پیوسته تولید تا صادرات یکی از نکات مهمی است که می تواند بیشترین تأثیرگذاری را در بهبود وضعیت اقتصاد نخیلات داشته باشد. خرما برای حضور در بازارهای جهانی باید به خوبی بسته بندی و فرآوری گردد و با بازاریابی مناسب که اکنون حلقه مفقوده صادرات خرما است، خرما بر اساس سلیقه مشتریان خارجی بسته بندی گردد تا بازار اقبال بیشتری به آن نشان دهد.
سال جاری 140 هزار تن خرما در 34 هزار هکتار از نخلستان های استان هرمزگان برداشت شد، در کشور بیش از صد رقم خرما وجود دارد که 55 رقم آن در هرمزگان یافت می گردد که از این شمار 10 رقم آن تجاری است. مُرداسنگ، خاصویی، بَرَهی، کَریته، مجول، پیارم، زاهدی، شاهانی و دیری مهمترین ارقام خرمای تجاری هرمزگان است.
مهمترین رقم صادراتی یعنی پیارم، مرغوب ترین خرمای جهان است که سالانه 10 هزار تن خرما که بیشتر رقم پیارم است، به ارزش چهل میلیون دلار به کشورهای حاشیه خلیج فارس، استرالیا، آمریکا، اروپا، کانادا، روسیه و آسیای میانه صادر می گردد.
در همین خصوص با مدیرعامل یک شرکت تولید خرما در استان هرمزگان هم کلام شدیم تا مسائل این بخش و راهکارهای برون رفت از آن را جویا شویم.
حسن قناعتیان در گفت وگو با خبرنگاران، اضافه نمود: از سال 78 با بسته بندی و تولید قند خرما فعالیت خود را شروع کردیم و به تدریج با کامل شدن فرآیند تولید 21 سال از فعالیتمان می گذرد.
70 درصد محصولاتمان صادر می گردد
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر 16 نوع محصول از خرما تولید می کنیم، افزود: 70 درصد محصولات تولیدی مان به کشورهای دیگر صادر و تنها 30 درصد در بازار داخلی مصرف می گردد، اظهار کرد: بیشتر کشورهای صادرنماینده را کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی، استرالیا، شرق آسیا و حوزه خلیج فارس تشکیل می دهند.
تحریم ها را خنثی کردیم
قناعتیان با بیان اینکه به دلیل تحریم های ظالمانه آمریکا در ابتدا کمی در صادرات با مشکل روبرو بودیم اما توانستیم امروز با استفاده از راه های جایگزین تحریم های آنان را خنثی کنیم، مطرح کرد: در تولید مسائل زیادی وجود دارد که مهمترین آن را می توان به نبود تکنولوژی و فناوری به روز در مورد فرآوری خرما در کشورمان اشاره نمود.
18 سال است هیچ وامی نگرفته ام
این فعال بخش تولید خرما با اشاره به اینکه از دیگر مسائل پیشرو می توان به نبود سرمایه گردش و مسائل تسهیلات بانکی با بهره 18 درصدی اشاره نمود و اضافه نمود: بنده در طول 18 سال گذشته هیچ گاه نه وامی گرفته و نخواهم گرفت زیرا در آخرین باری که از تسهیلات بانکی بهره بردم چنان چوبی خوردم که دیگر هیچ گاه به سمت دریافت تسهیلاتی که تنها به نفع بانک بوده و تولیدنماینده در آن شکست خورده است، نمی روم.
وی در مورد روند تولید محصولات در این کارخانه، اعلام کرد: ابتدا از طریق مباشران خود، خرما را از کشاورزان می خریم که دراین بین همه نوع خرما خریداری می گردد که با کیفیت ها برای صنعت های مختلف و کیفیت پایین تر برای آب خرما و شیره خرما استفاده می گردد.
قناعتیان با اشاره به اینکه در طول سال خرما خریداری شده را با کدگذاری در سردخانه نگهداری و در تولید محصولات بهره می بریم، اظهار کرد: فعالیت ها به صورت شبانه روزی انجام شده و خط تولید توقفی ندارد.
مسئله ای در تأمین خرما وجود ندارد
وی با بیان اینکه 50 تا 60 درصد خرید خرما از استان هرمزگان و مابقی از استان های هم جوار همچون بوشهر، خوزستان، جنوب کرمان و سیستان و بلوچستان صورت می گیرد، توضیح داد: مسئله ای در تأمین خرما وجود ندارد و خوشبختانه در این بخش مشکل و کمبودی احساس نمی گردد.
از مسئولان هیچ انتظاری ندارم
این فعال بخش تولید خرما با اشاره به اینکه از مسئولان هیچ انتظاری ندارم، اضافه نمود: در حال حاضر بیش از 120 نفر به صورت مستقیم مشغول به کارند و در برنامه توسعه ای خود با استفاده از واحدهای غیرفعال جنبی مان سعی درآوردن تکنولوژی ها روز جهان و افزایش اشتغال در این کارخانه را داریم.
وی با بیان اینکه بنده از ابتدا بر روی یاری دانشگاه ها از جمله فردوسی مشهد و شهید بهشتی تهران حساب بازنموده و بارها بر استفاده از شرکت های دانش بنیان مذاکراتی داشته ام اما تاکنون این مهم محقق نشده است، مطرح کرد: در حال حاضر نیروهای کارشناس از کارخانه به کشور آلمان اعزام نموده ام تا دوره های لازم را ببیند و سپس بتواند این استفاده از فناوری روز را در کارخانه فرابگیرد.
دانشگاه ها تنها به فکر آموزش تئوری هستند
قناعتیان با انتقاد از اینکه دانشگاه ها تنها به فکر آموزش تئوری هستند و از فعالیت های کاربردی دوری می نمایند، اضافه نمود: فرزندانم زمانی که از دانشگاه فارغ التحصیل شدند هیچ مهارتی در زمینه صنعت نداشتند اما با ورود به کارخانه کم کم این دانش را به دست آورده و امروز به نوعی خود خبره در این بخش هستند.
وی با بیان اینکه شیره خرما، پنیر خرما، شکلات، کیک و کلوچه، سس خرما، شهد خرما، سرکه خرما، عسل خرما، قند خرما، انواع خرماهای میوه ای و بسیاری از محصولات دیگر اکنون تولید می کنیم، اظهار کرد: زمانی اگر یک کیلو محصول خود را می فروختیم خیلی خرسند بودم اما امروز 50 تن محصول روزانه تولید و به فروش می رسانیم.
بروکراسی اداری و کاغذبازی، کارآفرین را خسته می نماید
قناعتیان با انتقاد از روند پیچیده و طولانی بروکراسی اداری و کاغذبازی در دستگاه های اجرایی که سبب خستگی و فراری دادن سرمایه گذار و کارآفرین می گردد، مطرح کرد: احتیاج به رشته دانشگاهی در صنعت خرما به عنوان یک احتیاج احساس می گردد زیرا می توان یک میلیون تن خرما تولیدی سالانه در کشور را افزایش داد اگر بتوان به شکل اصولی از پایه و اساس در این بخش ورود کرد.
وی با تأکید بر اینکه برای تولید محصولی با کیفیت برای صادرات هماهنگی و ارتباط تنگاتنگ بین کشاورز و شرکت های فرآوری و بسته بندی و همچنین ماشین آلات مدرن و مکانیزه بسیار مهم است، اظهار کرد: بعضی از کشورها در زمینه صنایع بسته بندی و فرآوری خرما به پیشرفت های بسیار خوبی رسیده اند ولی در کشورمان هنوز کار چندانی در این زمینه نشده است.
با شعارهای مبنی بر کیفیت بخشی، گرهی باز نمی گردد
این فعال بخش تولید خرما ادامه داد: تنها با شعارهای مبنی بر کیفیت بخشی، گره از مسائل این بخش باز نمی گردد و در عمل باید وارد کار کنترل باهدف صادرات خرمای با کیفیت شویم.
وی افزود: بیشتر فعالان چرخه صنعت خرما با علم روز و آخرین تکنولوژی ها و دستاوردهای جهان در زمینه خرما بیگانه اند و برگزاری تورهای بین المللی باهدف ارائه آموزش مناسب به آن ها الزامی است.
قناعتیان با بیان اینکه در طول سالیان گذشته از سوی اتاق بازرگانی بندرعباس تا روستاهای بندرعباس هم اعزام نشده ایم، اضافه نمود: امیدوارم با انتخاب رئیس جدید این بخش بیشتر از پیش فعال گردد.
سفرها مسئولین به نمایشگاه ها تفریحی است تا کاربردی!
وی با اشاره به اینکه به سفر تفریحی احتیاج ندارم بلکه سفر به کشورهای دیگر و شرکت در نمایشگاه ها باید کاربردی باشد، توضیح داد: تولیدنماینده به دنبال مشتری است و اینکه هیئتی به کشور عمان و قطر سفر کند اما برنامه ای نداشته باشند یعنی هدف تنها تفریح و عکس یادگاری بوده و بس!
با افزودن شهرک صنعتی مسئله ای حل نمی گردد
این فعال بخش تولید خرما با بیان اینکه بارها مسئولان استان هرمزگان دعوت نموده اند که در سفر به کشورهای دیگر همراهی شان کنم اما قبول ننموده ام، اضافه نمود: هرمزگان ظرفیت های یک کشور ثروتمند و توانمند را به تنهایی در خود دارد اما متأسفانه برنامه ای برای بهره برداری از این پتانسیل ها نیست.
قناعتیان با اشاره به اینکه با افزودن شهرک صنعتی مسئله ای حل نمی گردد بلکه با حمایت از تولیدنماینده می توان شاهد رونق در این بخش باشیم، افزود: از همکاری شرکت شهرک های صنعتی هرمزگان که همیشه حامی تولیدنماینده ها بوده است، باید تقدیر و تشکر کنم.
منبع: خبرگزاری ایسنا