6 گام ساده برای کاهش استرس با کنترل سطح کورتیزول بدن
به گزارش مهسان بلاگ، آیا تا کنون پیش آمده بیش از اندازه دچار استرس، خستگی یا حتی افزایش وزن شوید بدون آنکه تغییری در رژیم غذایی یا اندازه ورزشتان ایجاد نموده باشید؟ یکی از دلایل بنیادین این رویداد می تواند دگرگونی در سطح کورتیزول بدن شما باشد. به معنای دیگر، سطح کورتیزول شما بیش از اندازه بالا رفته است.
کورتیزول را بیشتر با نام هورمون استرس می شناسند، زیرا یکی از اصلی ترین هورمون هایی است که بدن هنگام قرار گرفتن زیر فشار و استرس ترشح می نماید تا پای غریزه واکنش ستیز یا گریز را به ماجرا باز کند. با اینکه بیشتر مردم هورمون کورتیزول را چیز بدی در نظر می گیرند و آن را به مسائلی مانند آکنه، افزایش وزن یا فشار خون بالا پیوند می دهند، ولی این هورمون کارهای بیشتری نسبت به واکنش در برابر استرس انجام می دهد و در واقع یکی از عناصر کلیدی برای زنده ماندن به تعداد می رود.
اکنون اگرچه فراوری کورتیزول یکی از ضرورت ها برای ادامه زندگی است و به ما برای حفظ انگیزه، شادابی و واکنش نشان دادن یاری می نماید، ولی افزایش سطح آن و حفظ مقدار زیادی از کورتیزول در گردش خون می تواند خطرناک باشد و به مسائل درازمدتی منجر گردد. استفاده درازمدت از کورتیکواستروئیدها و استرس های همیشگی و مزمن، دو عامل عظیم در افزایش سطح کورتیزول بدن هستند. فراوری شدید و فراوان کورتیزول افزون بر بسیاری از دردسرها و مسائل گوناگون، با نشانه ها و بیماری هایی مانند افزایش وزن، اضطراب، بدخوابی، عدم تعادل هورمونی و مسائل باروری هم همراه است.
بنابراین، دگرگونی در سطح کورتیزول بدن منجر به درگیری های فراوانی می گردد. ولی خبر خوب این است که شما به آسانی و با روش های طبیعی می توانید سطح این هورمون را کنترل کنید و حتی کاهش دهید. برای نمونه، گیاهان آداپتوژن برای کاهش سطح کورتیزول شناخته می شوند و سلامتی شما را بهبود می بخشند. راهکارهای طبیعی گوناگونی برای مهار کورتیزول وجود دارند و در این نوشتار به آنالیز آن ها می پردازیم. در ادامه با خبرنگاران مگ همراه باشید.
کورتیزول چیست؟
غدد فوق کلیوی، در پی سیگنال هایی که از هیپوتالاموس و غده هیپوفیز دریافت می نماید، وظیفه ترشح کورتیزول را بر عهده دارد که یک گونه هورمون استروئیدی گلوکوکورتیکوئید ضروری به تعداد می رود. سطح کورتیزول در صبح، کم وبیش ساعت 7، در بیشترین مقدار و در شب هم در کمترین مقدار قرار گرفته است؛ این بازه زمانی با نام ریتم شابه روزی شناخته می گردد. کورتیزول بعلاوه هم در کسانی که زیر فشارهای شدید و استرسی هستند و هم در کسانی که سلامتی کامل دارند، وجود دارد. این هورمون حیاتی دارای اهداف و وظیفه های بسیاری در بدن است و به طور روزانه کنش و واکنش های شیمیایی گوناگون و بی تعدادی را در بدن انجام می دهد.
اکنون پرسشی که به میان می آید، این است که این هورمونِ دردسرساز چه وظایفی دارد؟ گیرنده های کورتیزول در سراسر بدن پراکنده هستند و کم وبیش در هر سلولی پیدا می شوند. از کارنمودهای مهم این هورمون می توان گزینه های زیر را لیست کرد؛
- به ما برای هوشیاری و بیدار ماندن یاری می نماید.
- از خستگی یا جلوگیری می نماید.
- سوخت وساز بدن را پویا نگه می دارد (از سوزاندن چربی برای تأمین انرژی استفاده می نماید).
- سطح قند خون را متعادل نگه می دارد (زیرا به سلول ها این امکان را می دهد تا از گلوکز همانند انرژی استفاده نمایند).
- التهاب را کاهش می دهد و به بهبودی یاری می نماید.
- سطح مایعات بدن را با توجه به مقدار آب و نمکِ دریافتی متعادل می نماید.
- به کنترل فشار خون یاری می نماید.
- به فرایندهای شناختی گوناگون مانند یادگیری و ساختاربندی حافظه یاری می نماید.
- به ما این امکان را می دهد تا بتوانیم در روبروه با خطر بهتر واکنش نشان دهیم.
- در دوران باروری به رشد جنین یاری می نماید.
سطح کورتیزول زمانی افزایش پیدا می نماید که غده هیپوفیز یک هورمون دیگر به نام آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH) را آزاد کند. این هورمون به غدد فوق کلیوی پیغام می دهد تا مقدار بیشتری از کورتیزول را فراوری نمایند. دلایل گوناگونی منجر به این رویداد می شوند و از میان آن ها می توان انواع استرس های جسمی و روحی، سبک زندگی نامناسب، خواب بسیار کم، بیماری یا عفونت ها را نام برد.
6 گام برای اینکه سطح کورتیزول بدن را به طور طبیعی کاهش دهید
اگرچه دگرگونی کورتیزول منجر به مسائل خطرناک و گسترده ای می گردد، ولی راهکارهای ساده ای برای جلوگیری از این رویداد وجود دارند و شما بدون دردسر و زحمت فراوان می توانید این کار را انجام دهید. برای نمونه، تغییر دادن رژیم غذایی و ورزش کردن تا مقدار زیادی جلوی افزایش کورتیزول را می گیرند و به شما یاری می نمایند تا سلامتی اتان را بازیابید. با این فرض که شما به بیماری کوشینگ مبتلا نشده باشید، این 6 گام کاهش سطح کورتیزول برای شما بسیار مناسب خواهند بود. در ادامه درباره خود کورتیزول و بیماری کوشینگ مفصل سخن خواهیم گفت.
1. به سراغ یک رژیم غذایی شامل غذاهای کامل و ضدالتهاب بروید
نبود سطح قند خون مناسب، به ویژه هیپوگلیسمی و افت قند خون، و سطح بالای التهاب در بدن می توانند به افزایش سطح کورتیزول و سایر عدم تعادل های هورمونی منجر شوند. داشتن یک رژیم غذایی ضدالتهاب که شامل غذاهای فرآوری شده نمی گردد و سرشار از آنتی اکسیدان ها، فیبر و مواد مغذی لازم است، راهکاری کلیدی برای رعایت تعادل هورمونی، مهار کردن اشتهای نابه جا و گام برداشتن در جهت تندرستی به تعداد می رود. این راهکارها بعلاوه می توانند به سلامت غدد فوق کلیوی هم یاری نمایند و باعث شوند وزنتان تغییر نکند، در درازای روز انرژی بیشتری داشته باشید و شب ها هم بهتر بخوابید.
بعضی از مهم ترین عوامل مؤثر در رژیم غذایی برای افزایش التهاب و سطح کورتیزول، گزینه های زیر هستند؛
- غذاهای پرقند و افزایش دهنده قند خون، که شامل غذاهای بسته بندی شده، غلات تصفیه شده و نوشیدنی ها و تنقلات شیرین می شوند.
- مصرف بالای چربی های تصفیه شده و ترانس
- زیاده روی در مصرف کافئین و الکل
- مصرف نکردن ریزمغذی ها و آنتی اکسیدان ها به مقدار کافی
- مصرف نکردن فیبر به مقدار کافی، که برقراری تعادل قند خون را سخت می نماید.
- مصرف نکردن پروتئین و چربی های سالم به مقدار کافی، که منجر به گرسنگی، افزایش وزن و بالا رفتن قند خون می گردد.
در عوض، به سراغ یک رژیم غذایی برود که سرشار از پروتئین و چربی های سالم است و قند خون را کاهش می دهد. این مواد غذایی در کنار میوه ها و سبزیجات می توانند وعده های کامل را که همه مواد مغذی مانند فیبر و عناصر گیاهی ضروری بدن را دارند، در اختیار شما قرار دهند و سلامتی اتان را بهبود ببخشند.
از میان سودمندترین غذاها برای کاهش سطح کورتیزول و ثابت نگه داشتن قند خون می توان به سبزیجات، میوه ها، روغن نارگیل یا روغن زیتون، آجیل، دانه ها، منابع پروتئینی با چربی پایین مانند تخم مرغ، ماهی و گوشت گاو تغذیه شده با علف، به همراه غذاهای پروبیوتیک مانند ماست، کفیر و سبزیجات پرورشی اشاره نمود. غذاهای پروبیوتیک دارای باکتری ها و مخمرهای زنده و سالمی هستند که مزایای فراوانی برای بدن دارند.
3. استرس خود را مدیریت کنید و کاهش دهید
استرس های شدید و مزمن، امروزه با بسیاری از بیماری ها و مسائل گوناگون همراه هستند. استرس، هر کسی را تا مقدار ای تحت تأثیر قرار می دهد و سلامتی را با ارسال پیغام های شیمیایی به بخش های سراسر بدن از جمله قلب و رگ های خونی، سیستم ایمنی، شش ها، دستگاه گوارش، اندام های حسی و مغز به خطر می اندازد. استرس این توانایی را دارد که تنفس را افزایش دهد و ضربان قلب، درد و تنش های عضلانی، اشتها و پرخوری را بالا ببرد. بعلاوه مسائل خواب و بی خوابی یا بدخوابی را هم در پی دارد.
خوشبختانه، مدیریت و مهار کردن استرس کاری شدنی است و دردسر کمی هم دارد. کاهش دهنده های طبیعی استرس که در ادامه آورده ایم، ثابت نموده اند می توانند به کاهش سطح کورتیزول و دوری از استرس و تأثیرات منفی آن روی سلامتی یاری نمایند؛
مدیتیشن یا فکر آگاهی: این تمرین ها نشان داده اند که منجر به آموزش مغز و بدن می شوند تا واکنش در برابر استرس را غیر فعال نمایند و آرامش بیشتری در پی داشته باشند. نکته جالب اینجا است که این مزایا هیچ اختلالی در مقدار هوشیاری، تمرکز و حافظه به وجود نمی آورند. بسیاری از پژوهش ها ثابت نموده اند که مدیتیشن به طور روزانه یا حتی دعا و راز و احتیاج به مدت تنها 15 تا 30 دقیقه می تواند کاهش قابل توجه ای در سطح کورتیزول بدن ایجاد کند. شرکت در برنامه های منظم برای کاهش استرس با یاری تمرین های فکر آگاهی هم با کاهش زیاد کورتیزول و نشانه ها یا بیماری های مرتبط با استرس همراه است. افزون بر این ها، به کارگیری روش ها و تمرین های مراقبه ای برای بهبود سلامت مغز و قلب و بعلاوه تقویت سیستم ایمنی بدن هم سودمند است.
طب سوزنی: درمان های طب سوزنی هزاران سال است که به کار گرفته می شوند و نشان داده اند به طور طبیعی تأثیر فراوانی روی کاهش استرس و مسائل گوناگون دارند. از مزایای سوزن درمانی یا همان طب سوزنی می توان کاهش دردهای عضلانی و مفاصل، سردرد، مسائل باروری، بد خوابی یا کم خوابی، و گردش خون ضعیف و نامنظم را نام برد.
تمرینات تنفس عمیق: تنفس عمیق به شما یاری می نماید سیستم عصبی را آرام کنید و با فعال سازی رشته های عصبی پاراسمپاتیک بتوانید واکنش طبیعی بدن را برای آرامش بیشتر به کار بیندازید. تمرین تنفس با دیافراگم یک روش آسان برای یادگیری برطرف تنش های عضلانی و استرس در درازای روز است. تکنیک های کنترل تنفس برای سده ها یکی از بنیادی ترین راهکارها در طب پزشکی آسیا بوده و برای درمان مسائل روحی و جسمی فراوانی به کار گرفته می گردد.
وقت گذراندن در طبیعت و فضای باز: مطالعات نشان می دهند که محیط پیرامون در کاهش استرس نقش مهمی دارد و حضور در طبیعت می تواند راهکاری ساده و مناسب برای آرامش بیشتر به تعداد برود. از این پس کوشش کنید گاهی برای پیاده روی یا دویدن به بیرون از خانه بروید، به ویژه با پای برهنه. گام برداشتن در ساحل، روی چمن ها، در میان درختان و جنگل ها، رسیدگی به باغچه و حیاط خانه، یا سایر کارهایی که بیرون از خانه می توان انجام داد، روش هایی مؤثر در کاهش استرس هستند. نکته مهم این است که تا جای ممکن از فناوری های گوناگون دور بمانید و برای رهایی از استرس به دل طبیعت پناه ببرید.
3. به طور منظم ورزش کنید
با توجه به پژوهش صورت گرفته به دست دانشکده پزشکی هاروارد، داشتن یک برنامه ورزشی منظم (کم وبیش 30 تا 60 دقیقه در بیشتر روزهای هفته، بسته به شدت آن) یکی از برترین راهکارها برای مهار استرس، تعادل هورمون ها، خواب بهتر و یاری به کارکرد طبیعی سوخت وساز بدن از جمله تعادل سطح قند خون به تعداد می رود. نکته مهم این است که از ورزش بیش از مقدار و تمرین زدگی دوری کنید، زیرا منجر به افزایش سطح کورتیزول می گردد.
ورزش در شروع سطح هورمون های کورتیزول و آدرنالین را بالا می برد، ولی سپس در زمان استراحت سطح کلی این هورمون ها را به حالت طبیعی برمی گرداند. این چرخه به بدن شما یاری می نماید با استرس کنار بیاید و در آینده بهتر آن را مهار کند.
4. از گیاهان آداپتوژن و اَبَرغذاها یاری بگیرید
گیاهان آداپتوژن یا انطباق پذیر، به چندین روش کاهش سطح کورتیزول را در پی دارند. آن ها به تعادل هورمون ها یاری می نمایند و به علت ویژگی های آنتی اکسیدانی، ضدویروسی و ضدباکتریایی، منجر به کاهش التهاب می شوند. افزون بر این، دارای اثرات ضدافسردگی طبیعی، کاهش خستگی، برقراری تعادل فشار خون و سطح قند خون هم هستند. این گیاهان، مانند قارچ گانودرما و کاکائو، هزاران سال است که در طب های گیاهی مورد استفاده قرار می گیرند و با کمترین عوارض جانبی، بیشترین فواید را برای سلامتی دارند.
دست کم 16 گونه گیاه آداپتوژن وجود دارند که برای کاهش سطح کورتیزول پیشنهاد می شوند. از میان آن ها می توان گزینه های زیر را لیست کرد؛
- گیلاس زمستانی
- گون
- شیرین بیان
- ریحان مقدس
- قارچ های دارویی مانند گانودرما و سرچماقی ها
- رودیولا
واژه ابرغذا هم برای خوراکی هایی در نظر گرفته می گردد که تأثیر فراوانی روی سلامتی می گذارند. برای نمونه، بلوبری و شکلات تلخ در این گروه قرار می گیرند. البته بسیاری از کارشناسان تغذیه این ادعاها را نپذیرفته اند و خواص ابرغذاها را قبول ندارند.
5. از اسانس های روغنی برای افزایش آرامش بهره ببرید
درست مانند گیاهان آداپتوژن، اسانس های روغنی هم برای مبارزه با استرس و برقراری تعادل هورمون ها سودمند هستند. اسانس های روغنی، از جمله اسطوخودوس، مر مکی، کندر و ترنج، دارای مواد نیرومند و فعالی هستند که می توانند به طور طبیعی به کاهش کورتیزول و التهاب، تقویت سیستم ایمنی بدن و یاری به خواب و کارنمودهای گوارشی منجر شوند.
شما می توانید این اسانس های روغنی را بو کنید، در خانه پخش کنید، در شوینده های بدن بریزید و حمام کنید، یا حتی با روغن هایی مانند نارگیل و جوجوبا مخلوط کنید و به طور مستقیم به پوستتان بمالید. اگر به عوارض جانبی بالا بودن سطح کورتیزول از جمله آکنه، سوءهاضمه یا نفخ دچار شده اید، اسانس های روغنی مانند لیمو و نعناع فلفلی می توانند به یاریتان بیایند.
6. خواب کافی و باکیفیت داشته باشید
آخرین گام برای کاهش سطح کورتیزول، داشتن خواب کافی و باکیفیت است. کسانی که ریتم شبانه روزی نرمالی دارند، سطح کورتیزول شان در ساعت های شروعین روز افزایش پیدا می نماید و شب ها، پیش یا در هنگام خواب، بسیار پایین می آید. کسانی که کورتیزول بالایی دارند، دقیقا برعکس هستند؛ صبح ها خسته، شب ها عصبی و مضطرب! بنابراین، نمی توانند خواب مناسبی داشته باشند.
این فعالیت بالای غدد فوق کلیوی، یکی از عظیمترین نشانه های بیماری کوشینگ یا خستگی آدرنال است و معمولا با استرس و عدم تعادل هورمونی پیوند دارد. با انجام این 6 کاری که گفتیم، می توانید خواب و استراحت بهتری داشته باشید. در برترین حالت، شما باید 7 تا 9 ساعت خواب شبانه داشته باشید تا به ریتم شبانه روزی اتان نظم دهید و تعادل هورمون ها را برقرار کنید.
مقایسه سطح کورتیزول بالا، بیماری کوشینگ و سندرم کوشینگ؛ چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
هنگامی که غده هیپوفیز یا غدد فوق کلیوی برای مدتی به فراوری سطح غیرطبیعی و بالایی از کورتیزول مشغول شوند، پزشک ها (شاید یک متخصص غدد درون ریز) یک بیماری مزمن و جدی به نام بیماری کوشینگ را تشخیص می دهند.
بیماری کوشینگ معمولا به علت تورم غدد فوق کلیوی یا هیپوفیز رخ می دهد و بیشتر اوقات نشانه هایی مانند افزایش سریع وزن، ورم کردن صورت، خستگی، و برآمدگی یا حفظ آب در پیرامون شکم و بخش فوقانی کمر را به همراه دارد. این بیماری بیشتر به سراغ بانوان بین سنین 25 تا 40 می رود، ولی همه از هر سن و جنسیتی می توانند به آن مبتلا شوند.
بیماری کوشینگِ قابل تشخیص، که ناشی از بیش فعالی غدد فوق کلیوی است، بسیار نادرتر از داشتن سطح بالای کورتیزول است که معمولا در میان مردم رایج است. به عبارت دیگر، شما ممکن است گاهی به علت افزایش استرس و فشارهای روحی در درازای زندگی اتان، با افزایش سطح کورتیزول روبه رو شوید و خیلی کم با بیماری کوشینگ برخورد کنید. در حالی که مردم ممکن است در دوره های استرس زا، مانند از دست دادن شغل، بحران های خانوادگی یا دگرگونی های عظیم در زندگی، دست کم یک بار با افزایش غیرطبیعی سطح کورتیزول روبرو شوند، مقدار ابتلا به بیماری کوشینگ بسیار پایین است و در مقایسه با سایر مسائل هورمونی و غدد درون ریز، مانند اختلال های تیروئیدی یا دیابت، هنوز حرفی برای گفتن ندارد.
تخمین زده شده که بیماری کوشینگ کم وبیش بین 10 تا 15 نفر در هر میلیون نفر را تحت تأثیر قرار می دهد، ولی افزایش سطح کورتیزول میلیون ها نفر و بیشتر عظیمسالان را دچار درگیری های گوناگون می نماید. اگرچه نشانه های بیماری کوشینگ و سطح بالای کورتیزول دارای همسانی بالایی هستند، ولی نشانه های ناشی از بیماری کوشینگ دارای شدت بالاتری بوده و بعلاوه دراز مدت هستند و عوارض دیگری را هم به همراه دارند.
برای برطرف سردرگمی درباره این اصطلاحات، باید بگوییم سندرم کوشینگ با بیماری کوشینگ ناهمسان است. آن ها مشابه هستند ولی شرایط متفاوتی دارند. سندرم کوشینگ خطر کمتری دارد و به شرایطی گفته می گردد که فرد دارای مقدار بیش از مقدار ای از کورتیزول در خون خود است. ولی بیماری کوشینگ شرایطی است که به دست تورم هیپوفیز اتفاق افتاده و هورمون آدرنوکورتیکوتروپین را ترشح می نماید. این هورمون هم منجر به فراوری کورتیزول اضافی می گردد.
سطح پایین کورتیزول: بیماری آدیسون و خستگی آدرنال
از سوی دیگر، شرایط برعکس ابتلا به بیماری کوشینگ، یعنی دارای بودن سطح پایینی از هورمون کورتیزول، می تواند منجر به پیدایش شرایطی شده که با نام های بیماری آدیسون، ناتوانی آدرنال یا خستگی آدرنال شناخته می شوند. بیماری آدیسون هم نادر است و گونه ای بیماری خودایمنی به تعداد می رود، زیرا منجر می گردد سیستم ایمنی بدن بافت های سالم را بیگانه تلقی نموده و به آن ها حمله کند. در این شرایط، بافت های موجود در غدد فوق کلیوی آسیب می بینند و ملتهب می گردد، و این موضوع هم روی شیوه فراوری هورمون های این غدد تأثیر می گذارد.
بعضی نشانه های بیماری آدیسون کاملا با نشانه های بیماری کوشینگ ناهمسان هستند، زیرا علت رخ دادن آن ناشی از سطح بسیار پایین کورتیزول است، نه اضافی بودن آن. نشانه های بیماری آدیسون می توانند شامل خستگی، کاهش وزن، ریزش ماهیچه ها، دگرگونی های خلق وخو و تغییراتی در پوست شوند. نشانه های خستگی آدرنال هم می توانند همین گزینه ها باشند.
نشانه های بالا بودن سطح کورتیزول
با توجه به پژوهش ها، خطر درازمدت ابتلا به سطح بالای کورتیزول این است که می تواند واکنش ستیز یا گریز را فعال کند، و این هم به طور موقت کارنمودهای طبیعی بدن مانند باروری، هضم کردن و سیستم ایمنی را از کار می اندازد. بدن این سیستم ها را از کار می اندازد چون برای زنده ماندن و فرار فوری از خطر به آن ها احتیاجی ندارد.
سلول های عصبی به مغز درباره روبه رو شدن با خطر و استرس خبر می دهند. این هم به غدد هیپوفیز و فوق کلیوی دستور می دهد تا کورتیزول بیشتری فراوری نمایند. اگر این چرخه بیش از مقدار تکرار گردد، بدن به انواع بی تعداد بیماری ها، عفونت ها و مسائل هورمونی مبتلا خواهد شد.
بعضی نشانه ها که حاکی از بالا بودن سطح کورتیزول در بدن هستند، گزینه های زیر به تعداد می فرایند؛
- افزایش وزن، به ویژه در پیرامون شکم و پهلو (بدون تغییر در رژیم غذایی)
- صورت پف نموده و گرگرفته
- دگرگونی خلقی و افزایش اضطراب
- خستگی به همراه استرس
- مسائل خواب و بدخوابی
- پریودهای نامنظم و مسائل باروری
- سطح بالای فشار خون
- ابتلا به آکنه یا دیگر تغییرات در پوست
- افزایش مقدار شکستگی استخوان یا ابتلا به پوکی استخوان
- درد و تیر کشیدن ماهیچه ها
- تغییراتی در میل جنسی به علت دگرگونی های استروژن یا کاهش تستوسترون
- تشنگی بیش از مقدار
- افزایش ادرار
- حساسیت بالاتر در برابر عفونت ها (واکنش به استرس می تواند سیستم ایمنی را ضعیف کند)
چه چیزهایی منجر به بالا رفتن سطح کورتیزول در بدن می شوند؟
به احتمال زیاد اکنون به خوبی با دلایل بالا رفتن کورتیزول آشنا هستید. هرچه استرس شما بیشتر گردد، سطح کورتیزول هم افزایش پیدا می نماید. بنابراین، هر چیزی که شما را با اندیشه های منفی و درگیری های فکری روبه رو کند، نگرانی ها، خشمگین شدن یا کلافگی، همه و همه می توانند سطح کورتیزول را بالا ببرند. استفاده از دارو، التهاب در بدن، کم خوابی یا بدخوابی، و داشتن رژیم غذایی ناسالم هم می توانند با دگرگونی در تعادل هورمونی و تأثیر منفی روی سیستم ایمنی همراه باشند. این رویداد هم افزایش غیرطبیعی کورتیزول را در پی دارد.
داروهای کورتیکواستروئید مانند هیدروکورتیزون، قرص های پردنیزون و سایر داروهایی که برای درمان بیماری های التهابی مصرف می شوند، از دلایل رایج برای افزایش سطح کورتیزول به تعداد می فرایند. جدا از این عوامل، گزینه های زیر هم تأثیر بسیاری روی بالا رفتن مقدار فراوری کورتیزول در بدن دارند؛
- افسردگی
- ورزش بیش از مقدار یا تمرین زدگی
- کمبود مواد مغذی در بدن
- اعتیاد (الکل و مواد مخدر)
- افزایش سطح غیرطبیعی استروژن
- سوءتغذیه
- بیماری های جدی کلیوی یا کبدی
- پرکاری تیروئید
- چاقی و اضافه وزن
- قرص های بارداری یا جلوگیری از بارداری
- جراحی، بیماری، آسیب دیدگی یا عفونت در بدن (که همه منجر به التهاب می شوند)
سخن پایانی
اگرچه کورتیزول را معمولا چیز بدی می دانند، ولی یکی از حیاتی ترین هورمون ها در بدن است و برای زندگی ضروری به تعداد می رود. چیزهایی که این هورمون را به یک عامل دردساز دگرگون می نمایند، مصرف دارو، کمبود ورزش، مصرف غذاهای ناسالم و فرآوری شده، استرس و اضطراب بالا هستند. شما با داشتن یک سبک زندگی سالم و با دور ماندن از موقعیت های استرس زا می توانید تا حد زیادی از این مسائل جلوگیری کنید. البته در بعضی رویدادهای نادر، یک تومور، که معمولا خوش خیم است هم می تواند علت بالا رفتن سطح کورتیزول در بدن باشد. شما با مراجعه به پزشک می توانید این شرایط را تشخیص دهید و به درمان آن بپردازید.
با وجود این، با به کارگیری روش های طبیعی می توان کورتیزول را کاهش داد. روش هایی که نام بردیم، مانند دوری از استرس و اندیشه های منفی، ورزش کردن، داشتن یک رژیم غذایی مناسب و سرشار از سبزیجات تازه، پروتئین و میوه، برترین راهکارها برای مهار کردن سطح کورتیزول بدن هستند.
بنابراین، این روش ها را به یاد داشته باشید و از سبک زندگی مناسب تری بهره مند شوید تا از بیماری های گوناگونی که نام بردیم، در امان بمانید.
این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.
منبع: Dr. Axe
منبع: دیجیکالا مگتور روسیه: تور روسیه: تور سوچی، تور مسکو، تور سن پترزبورگ، تور تابستان نوروز، بهار روسیه